Axtarış Nəticələri

Əraf Suresi, 26. Ayet: Ey Adəm oğulları! Sizin üçün ayıb yerlərinizi örtən geyim və bər-bəzəkli libas nazil etdik (yaratdıq). Təqva geyimi isə daha xeyirlidir. Bu, Allahın dəlillərindəndir ki, bəlkə, düşünüb öyüd alalar. (Bəzi alimlər ayədəki “təqva geyimi” ifadəsinə “həya, saleh əməl, təvazökarlığın əlaməti olan sərt və yundan olan paltar, müharibə geyimi, Allah qorxusu” kimi izahlar vermişlər.)...
Əraf Suresi, 145. Ayet: (Din barəsində) hər cür nəsihəti və hər şeyin izahını onun üçün lövhələrdə yazdıq. Bunları möhkəm tut və qövmünə də onların ən gözəlindən yapışmalarını əmr et! Yaxın bir vaxtda sizə fasiqlərin yurdunu göstərəcəyəm. (Bu ayədə Tövratın lövhələrə yazılmış bir halda Allah tərəfindən Həzrət Musaya verildiyi bildirilir. Lövhələrdə İsrail oğulları üçün dini qayda və qanunlar yazılmışdı. Ayədə keçən “ən gözəlindən yapışmaları” ifadəsi “Tövratdakı əmrlərə tabe olmaları” mənasına gəlir. Bu ayədəki “fasiql...
Əraf Suresi, 157. Ayet: Əllərindəki Tövratda və İncildə (əlamətlərinin) yazıldığını gördükləri ümmi peyğəmbər olan rəsula tabe olanlara o peyğəmbər yaxşılığı əmr edər, pis işləri qadağan edər, təmiz nemətləri halal edər, murdar şeyləri isə haram edər. Onların ağır yükünü və üstlərindəki qandalları götürər. O kəslər ki, Peyğəmbərə iman gətirər, ona hörmət göstərər, yardım edər və onunla birlikdə endirilən nura (Qurana) tabe olarlar, onlar əsil nicat tapanlardır! (Yuxarıdakı ayədə keçən “ümmi” kəlməsi, “oxuma-yazma bilmə...
Bəqərə Suresi, 54. Ayet: O vaxt Musa öz qövmünə belə demişdi: “Ey qövmüm! Siz buzova sitayiş etməklə həqiqətən, özünüzə zülm etdiniz. Dərhal sizi yaradana tövbə edin və özünüzü öldürün! Bu, Yaradanınızın yanında sizin üçün daha xeyirlidir!” Beləcə, Allah sizin tövbənizi qəbul etmişdi. Şübhəsiz ki, O, tövbələri qəbul edəndir, mərhəmətlidir. (Bu ayədəki “özünüzü öldürün!” ifadəsi bəzi təfsirçilərə görə, “sizdən mömin olanlar buzova sitayiş edənləri öldürsün!”, bəzilərinə görə isə “nəfslərinizi islah edin!” mənasına gəlir....
Bəqərə Suresi, 179. Ayet: Ey ağıl sahibləri, qisasda sizin üçün həyat vardır! Ola bilsin ki, siz pis əməllərdən çəkinəsiniz. (Bu ayədəki “qisasda sizin üçün həyat vardır” ifadəsindən məqsəd odur ki, əgər qisas tətbiq edilərsə, bir insanın öldürülməsi ilə bir çox insanın həyatı xilas olar. Çünki başqalarını öldürdüyü zaman ölümə məhkum olacağını dərk edən bir şəxs bu cinayəti işləməz.)...
Bəqərə Suresi, 256. Ayet: Dində məcburiyyət (zorakılıq) yoxdur. Doğruluq (iman) azğınlıqdan (küfrdən) ayırd edilmişdir. Artıq kim Tağutu (bütləri və ya şeytanları) inkar edib Allaha iman gətirərsə, o, heç vaxt qırılmayan ən möhkəm qulpdan yapışmış olar. Allah hər şeyi eşidəndir, biləndir! (Bu ayədəki “dində məcburiyyət yoxdur” ifadəsi ilə insanların zorla İslam dinini qəbul etməyə məcbur edilməsinin doğru olmadığı qəsd edilir.)...
Hud Suresi, 56. Ayet: Şübhəsiz, mənim də, sizin də Rəbbiniz olan Allaha təvəkkül etmişəm. Elə bir canlı yoxdur ki, Allah onun kəkilindən tutmuş olmasın. Həqiqətən, Rəbbim doğru yoldadır. (Bu ayədəki “kəkilindən tutmaq” ifadəsi ilə hər bir canlının idarəsi və hakimiyyətinin Allahın əlində olduğu nəzərdə tutulmuşdur. Allahın doğru yolda olması isə, ədalətli olması kimi izah edilmişdir.)...
Maidə Suresi, 6. Ayet: Ey iman gətirənlər! Namaza duracağınız zaman üzlərinizi, dirsəklərlə birlikdə əllərinizi yuyun və başınıza məsh çəkib ayaqlarınızı topuqlarla birlikdə yuyun. Əgər cünub olmusunuzsa, yaxşı-yaxşı təmizlənin (bütün bədəninizi yuyaraq qüsl edin). Xəstə və ya səfərdə olsanız, yaxud sizdən biri ayaq yolundan gəlsə və ya qadınlara toxunsanız (cinsi əlaqədə olsanız və) su tapmasanız, təmiz torpaqla təyəmmüm edərək (torpağı) üzünüzə və əllərinizə sürtün. Allah sizi çətinliyə salmaq istəmir. Lakin sizi tə...
Maidə Suresi, 106. Ayet: Ey iman gətirənlər! Sizdən birinizin ölümü çatdığı zaman vəsiyyət vaxtı içinizdən iki ədalətli şəxsi aranızda şahid tutun! Əgər siz səfərdə ikən başınıza ölüm müsibəti gələrsə, sizdən olmayan başqa iki nəfəri (şahid tutun). Əgər (şahidlərdən) şübhə etsəniz, namazdan sonra o ikisini tutub saxlayın və onlar: “Onu (andları) qohumlarımızın mənfəəti üçün olsa belə heç bir qiymətə satmayacaq və Allahın şahidliyini gizlətməyəcəyik. Yoxsa, biz şübhəsiz ki, günahkarlardan olarıq”, – deyə Allaha and içsin...
Ali-İmran Suresi, 165. Ayet: (Bədr döyüşündə düşmənin başına) ikiqat müsibət gətirdiyiniz halda, sizin başınıza (Ühüd döyüşündə) bir müsibət gəldiyi zaman: “Bu haradan (gəldi)?” - dediniz. De: “O, sizin özünüzdəndir (öz xətanız ucbatındandır)”. Həqiqətən, Allah hər şeyə qadirdir. (Bədr döyüşündə müsəlmanlar müşriklərdən yetmiş nəfəri öldürüb yetmiş nəfəri də əsir götürmüşdülər. Ühüd döyüşündə isə müsəlmanlardan yetmiş nəfər şəhid olmuşdu. Ayədəki müsibət ifadəsi ilə bu hadisəyə işarə edilmişdir. Eyni zamanda bu müsibətin, p...
Nisa Suresi, 72. Ayet: Sizdən elələri var ki, (cihada çıxdığınız zaman) ağır tərpənər və əgər sizə bir müsibət üz verərsə, belə deyər: “Allah mənə lütf etdi ki, mən onlarla birlikdə olmadım”. (Yuxarıdakı ayədə qeyd edilən “ağır tərpənərlər” ifadəsindən məqsəd müxtəlif bəhanələr gətirərək cihada çıxmaq istəməyən və başqalarının da cihada çıxmasına mane olmaq istəyən münafiqlərdir.)...
Ənfal Suresi, 24. Ayet: Ey iman gətirənlər! Sizi, həyat verən şeylərə çağırdığı zaman Allahın və Peyğəmbərin dəvətini qəbul edin! Bilin ki, Allah insanla onun qəlbi arasına girər. Həqiqətən, siz Onun hüzurunda toplanacaqsınız. (İnsanlara həyat verən şeylər Allahın və Onun rəsulunun əmr və qadağalarına itaət etməkdir. Ayədə keçən “Allah insanla onun qəlbi arasına girər” ifadəsi Allahın insanları qabiliyyətlərinə görə istədiyi tərəfə meyil etdirdiyi mənasına gəlir.)...
Nəml Suresi, 88. Ayet: Sən dağları görüb onların sabit durduğunu zənn edərsən. Halbuki, onlar buludların keçdiyi kimi keçərlər. Bu, hər şeyi mükəmməl edən Allahın sənətidir. Həqiqətən, O, sizin etdiklərinizdən xəbərdardır. (Bəzi təfsirçilərə görə, bu ayə dünyanın hərəkət etdiyinə işarə edir. Yəni, ayədəki “dağların buludlar kimi keçməsi” ifadəsi yer kürəsinin hərəkətdə olduğuna dəlalət edir.)...
Yusif Suresi, 15. Ayet: (Qardaşları) onu aparıb quyunun dibinə atmaq üçün sözləşdikləri zaman Biz Yusifə belə vəhy etdik: “Həqiqətən, etdikləri bu işi gözləmədikləri bir vaxtda sən onlara xəbər verəcəksən!” (Təfsirçilərin əksəriyyəti yuxarıdakı ayədə keçən “Yusifə vəhy etdik” ifadəsinə əsaslanaraq Həzrət Yusifə peyğəmbərliyin həmin vaxt verildiyi fikrindədirlər. Çünki, həqiqətən də, Allahın bu vədi daha sonra gerçəkləşmiş, Yusif peyğəmbər buradan xilas olmuş və bütün bunları qardaşlarına bildirmişdi.)...
İsra Suresi, 57. Ayet: Onların sitayiş etdikləri (mələklər) də Rəbbinə, hansı daha yaxın olacaq deyə vəsilə axtarır, Onun rəhmətini umur və əzabından qorxurlar. Həqiqətən, Rəbbinin əzabından həzər etmək lazımdır. (Təfsirçilərin əksəriyyəti yuxarıdakı ayədə qeyd olunan “Allahdan başqa ilahlaşdırdıqları” ifadəsi ilə “mələklər”in qəsd olunduğunu bildirmişlər. Çünki müşriklər sitayiş etdikləri bütləri və heykəlləri mələklərin simvolları qəbul edirdilər. Bu ayədə mələklər də daxil olmaqla Allahdan başqa heç bir varlığın zə...
Nur Suresi, 35. Ayet: Allah göylərin və yerin nurudur! Onun nuru, içində çıraq olan bir çıraqdana bənzəyir. O çıraq bir qəndilin içindədir. Qəndil isə, sanki parlaq bir ulduzdur ki, nə şərqdə, nə də qərbdə olan mübarək bir zeytun ağacından (çıxan yağdan) yandırılır. Onun yağı alov toxunmasa belə az qalır ki, işıq saçsın. O, nur üstünə nurdur. Allah dilədiyi kimsəni nuruna qovuşdurar. Allah insanlar üçün belə misallar çəkir. Allah hər şeyi biləndir. (“Allah göylərin və yerin nurudur” ifadəsi ilə bütün aləmin və aləmd...
Səcdə Suresi, 5. Ayet: O, göydən yerə qədər hər bir işi idarə edir. Sonra (bütün işlər) sizin hesablamanıza görə min il qədər olan bir gündə Ona doğru yüksələr. (Bəzi təfsirçilərə görə, Allah dərgahındakı bir günün, insanların hesabladığı müəyyən bir müddətə bərabərliyi yoxdur. Yuxarıdakı ayədə, Allah dərgahındakı bir günün insanların hesabladığı min il kimi olduğu ifadə edildiyi halda, “Məaric” surəsində Allah dərgahındakı bir günün, insanların nəzdindəki əlli min il kimi olduğu bildirilir. Yəni, “gün” ifadəsi ilə mü...
Zümər Suresi, 6. Ayet: O sizi tək bir candan (Adəmdən) xəlq etdi. Sonra ondan zövcəsini (Həvvanı) yaratdı. Sizin üçün heyvanlardan səkkiz cift meydana gətirdi. O sizi analarınızın bətnində üç qaranlıq içində şəkildən şəklə salaraq yaradır. Bu, Rəbbiniz olan Allahdır. Hakimiyyət Onundur. Ondan başqa heç bir ilah yoxdur. Bəs necə olub (haqdan) döndərilirsiniz?! (Bu ayədə keçən “səkkiz cift” ifadəsi ilə erkək və dişi olmaqla dəvə, inək, qoyun və keçi nəzərdə tutulmuşdur. Ayədəki “üç qaranlıq” ifadəsi bəzi təfsirçilər tər...
Mömin Suresi, 15. Ayet: Dərəcələri yüksəldən və ərşin sahibi olan Allah (insanları) qovuşma (axirət) günü ilə qorxutmaq üçün Öz əmrindən olan vəhyi bəndələrindən istədiyinə nazil edir. (Təfsirlərdə “dərəcələri yüksəldən” ifadəsinə “göyləri bir-birinin üstünə qurub ucaldan”, “dünyada qullarına uca məqamlar verən”, “cənnətdəki məqamlarını yüksəldən”, “möminlərin savab dərəcələrini ucaldan” kimi mənalar verilmişdir.)...
Zariyat Suresi, 47. Ayet: Biz göyü əllərimizlə (qüdrətimizlə) yaratdıq və onu genişləndiririk. (Bəzi müasir təfsirçilər bu ayədəki “Biz onu genişləndiririk” ifadəsinin kainatdakı planetlərin və qalaktikaların getdikcə bir-birindən uzaqlaşmasına işarə etdiyini bildirmişlər.)...
Tur Suresi, 4. Ayet: And olsun Beyti-məmura! (“Beyti-məmur” ifadəsi “Kəbə”, yaxud “səmada mələklərin təvaf etdiyi bir məqam” olaraq təfsir edilmişdir.)...
Səff Suresi, 13. Ayet: Sevəcəyiniz başqa bir şey də var: Allahdan yardım və yaxın bir fəth (zəfər)! Möminlərə (bununla) müjdə ver! (“Yaxın bir fəth” ifadəsi haqqında aşağıdakı fikirlər irəli sürülmüşdür: Məkkənin müsəlmanlar tərəfindən fəht edilməsi; Qüreyşlilərə qarşı zəfər əldə edilməsi; İran və şərqi Romanın müsəlmanlar tərəfindən fəth edilməsi.)...
Taha Suresi, 130. Ayet: Onların söylədiklərinə səbir et! Günəş doğmadan və batmadan əvvəl Rəbbini həmd ilə təsbeh et (şəninə təriflər de)! Gecənin bir vaxtında və gündüzün iki tərəfində (Rəbbini) təsbeh et ki, razı qalasan! (Təfsirçilər bu ayədəki “həmd ilə təsbeh et” ifadəsindən məqsədin “namaz” olduğunu ifadə etmişlər. Çünki namaz ən böyük və ən kamil zikrdir. Günəşin doğmasından əvvəlki təsbeh sübh namazı, gecənin bir vaxtındakı təsbeh də axşam və yatsı namazlarıdır. Gündüzün iki tərəfindəki namazlar isə günorta və...
Ənbiya Suresi, 7. Ayet: (Ey Peyğəmbər!) Biz səndən əvvəl də məhz özlərinə vəhy etdiyimiz kişiləri peyğəmbər göndərdik. Əgər bilmirsinizsə, zikr əhlindən soruşun! (Təfsirçilərə görə, bu ayədəki “zikr əhli” ifadəsi ilə Tövrat və İncil haqqında doğru və kifayət qədər biliyə sahib olan əhli-kitab alimləri nəzərdə tutulur.)...
Ənbiya Suresi, 32. Ayet: Biz göyü də qorunmuş bir tavan etdik. Onlar isə ayələrimizdən üz döndərirlər. (Ayədəki “qorunmuş tavan” ifadəsi bir bənzətmədir. Dünyanın ətrafındakı digər göy cisimləri möhtəşəm bir nizam içində hərəkət edirlər. Bu nizam da Allah tərəfindən qorunmaqdadır. İnkarçıların üz çevirdikləri “ayələr” isə, Allahın varlığını və qüdrətini göstərən Günəş, Ay və digər göy cisimləri və onların nizamlı hərəkətidir.)...
Ənam Suresi, 59. Ayet: Qeybin açarları Allahın yanındadır. Ondan başqası onları bilə bilməz. O, quruda və dənizdə nə varsa, hamısını bilir. Yerə düşən elə bir yarpaq yoxdur ki, Allah onu bilməsin. Yerin qaranlıqları içindəki toxum və yaş-quru nə varsa, hamısı açıq-aydın bir kitabdadır (lövhi-məhfuzdadır). (Göylərdə və yerdə insanların kəşf edə bilmədiyi neçə-neçə xəzinələr və nemətlər vardır ki, Allah onları bilir. Allah bu xəzinələri dilədiyi kimsələrin istifadəsinə verər. Çox ehtimal ki, qeybin açarları ifadəsi ilə ...
Ənam Suresi, 105. Ayet: Onlar: “Sən (bunları başqasından) öyrənmisən!” – desinlər və həmçinin onu (Quranı), anlayan bir qövm üçün açıqlayaq deyə ayələri bu şəkildə izah edirik. (Bu ayədə keçən “Onlar: “Sən (bunları başqasından) öyrənmisən!” – desinlər” ifadəsi təfsirçilər tərəfindən belə izah edilmişdir; Müşriklərdən bəziləri Həzrət Peyğəmbərə (s.ə.s) iftira ataraq Quran ayələrinin Allah tərəfindən gələn vəhy deyil, peyğəmbərin (s.ə.s) bəzi kimsələrdən öyrəndiyi sözlər olduğunu iddia edirdilər. Buna görə də Allah-Təala...
Bürüc Suresi, 5. Ayet: (O xəndək ki,) yanacaqla alovlandırılmışdı. (Təfsirlərdə, bu ayədə qeyd olunan “xən­dək əhli” ifadəsi haqqında belə bir rəvayət nəql olunur; Yəməndə yəhudi əsilli Zünuvas adlı bir hökmdar və onun adamları yəhudiliyi qəbul etməyən Nəcran xristianlarını xəndəyin içində qalanmış oda atıb yandırmış və özləri də onların yanmasını seyr etmişdilər.)...
Bəqərə Suresi, 189. Ayet: (Ya Rəsulum!) Yeni doğan aylar (hilal) barəsində səndən sual edildikdə, söylə ki, bunlar insanların istifadəsi və həcc üçün vaxt ölçüləridir. Evlərinizə (Cahiliyyət dövründə olduğu kimi) arxa tərəfdən girməniz yaxşı iş deyildir. Yaxşı iş (pis əməllərdən) çəkinən kimsənin əməlidir. Evlərə qapılarından daxil olun və Allahdan qorxun ki, nicat tapasınız!...
Naziat Suresi, 33. Ayet: (Bütün bunlar) sizin və heyvanlarınızın istifadəsi üçündür....
Əbəsə Suresi, 32. Ayet: (Bütün bunlar) sizin və heyvanlarınızın istifadəsi üçündür!...
Nisa Suresi, 5. Ayet: Allahın (istifadəsi haqqında) sizi qəyyum təyin etdiyi mallarınızı səfehlərə verməyin və o maldan onları yedirdib geyindirin və onlara xoş söz söyləyin....
Hud Suresi, 25. Ayet: And olsun ki, Nuhu öz qövmünə göndərdik. Şübhəsiz ki, mən sizin üçün ifadəsi açıq və qəti bir xəbərdarlıq edənəm....
Vaqiə Suresi, 73. Ayet: Biz onu (Cəhənnəmi) yada salmaq və müsafirlərin istifadəsi üçün yaratdıq....
Həcc Suresi, 45. Ayet: Nə qədər kəndlərdən həlak etdik Biz və onlar zalim idilər! Budur onlar dağıldılar öz bünövrələrindən. Nə qədər su quyuları istifadəsiz boş qaldı və qəsrlər sahibsiz!...
Maidə Suresi, 103. Ayet: Allah heç bir heyvanı(n istifadəsini) «bəhirə», «saibə», «vəsilə» və «ham» (adı ilə haram və qadağan) etməmişdir. (Bəhirə beş dəfə doğmuş dəvə, saibə xəstə üçün nəzr deyildiyinə görə azad olunmuş dəvə, vəsilə balası onların və bütlərin arasında müştərək olan qoyun və ham on dəfə doğmuş dəvədir ki, cahiliyyət dövründə bunlardan istifadəni haram sayırdılar.) Lakin kafirlər Allaha qarşı yalan uydururlar və onların çoxu düşünmürlər....
Fussilət Suresi, 50. Ayet: Əgər düçar olduğu zərər-ziyandan sonra ona Öz tərəfimizdən bir rəhmət dadızdırsaq, mütləq deyəcək: «Bu mənə məxsusdur (mənim öz ləyaqətimə görədir və onun hasil olmasında və istifadəsində heç kəsin əli yoxdur) və güman etmirəm Qiyamət də qopa. Əgər (birdən) Rəbbimə tərəf qaytarılsam, Onun yanında mənim üçün mütləq gözəl bir həyat olacaqdır.» Buna görə də Biz şübhəsiz, küfr etmiş kəsləri əməllərindən xəbərdar edəcək və onlara mütləq ağır və ağrılı bir əzab daddıracağıq....
Vaqiə Suresi, 33. Ayet: Nə tükənəndir, nə də istifadəsi qadağan....
Həcc Suresi, 45. Ayet: Əhalisi zülm etməklə məşğul ikən həlak etdiyimiz, beləliklə, divarları çökmüş tavanların üzərinə yıxılmış neçə-neçə məmləkətlər, neçə-neçə istifadəsiz qalmış quyular və neçə-neçə möhtəşəm saraylar var....
Maidə Suresi, 96. Ayet: Sizin və səfərdə olanların istifadəsi üçün dəniz ovu etmək və onu yemək sizə halal edilmişdir. İhramda olduğunuz halda quruda ov etmək isə sizə haram edilmişdir. Hüzuruna toplaşacağınız Allahdan qorxun!...
Rəd Suresi, 2. Ayet: Allah, göyləri gördüyünüz şəkildə, dirəklər olmadan yüksəldən, sonra ən böyük taxt üzərində hökmranlıq quran, günəşi və ayı ram edən/varlıqların istifadəsinə uyğun xüsusiyyətlərdə yaradandır. -Hamısı da müəyyən bir müöhlətin sonuna doğru axıb getməkdədir.- O, işi idarə edər, Rəbbinizə qovuşacağınız günə inanarsınız deyə ayələri ətraflı izah edər. ...
Ənbiya Suresi, 79. Ayet: Sonra da Biz, onu Süleymana dərhal yaxşıca dərk etdirdik. Və hamısına qanun və elm verdik. Davudla birlikdə Allahı nöqsan sifətlərdən pak tutsunlar deyə, dağları və quşları ram etdik/onları insanların istifadəsinə uyğun ölçülərdə yaratdıq. Və Biz edənik....
Ənkəbut Suresi, 61. Ayet: Yenə and olsun ki, onlardan soruşsan: "Göyləri və yeri kim əmələ gətirdi, günəşi və ayı kim ram etdi/qulların istifadəsinə əlverişli quruluş və xüsusiyyətdə kim yaratdı?" Şübhəsiz: "Allah" deyəcəklər. O halda, necə döndərilirlər?...