Axtarış Nəticələri

Əraf Suresi, 26. Ayet: Ey Adəm oğulları! Sizin üçün ayıb yerlərinizi örtən geyim və bər-bəzəkli libas nazil etdik (yaratdıq). Təqva geyimi isə daha xeyirlidir. Bu, Allahın dəlillərindəndir ki, bəlkə, düşünüb öyüd alalar. (Bəzi alimlər ayədəki “təqva geyimi” ifadəsinə “həya, saleh əməl, təvazökarlığın əlaməti olan sərt və yundan olan paltar, müharibə geyimi, Allah qorxusu” kimi izahlar vermişlər.)...
Əraf Suresi, 145. Ayet: (Din barəsində) hər cür nəsihəti və hər şeyin izahını onun üçün lövhələrdə yazdıq. Bunları möhkəm tut və qövmünə də onların ən gözəlindən yapışmalarını əmr et! Yaxın bir vaxtda sizə fasiqlərin yurdunu göstərəcəyəm. (Bu ayədə Tövratın lövhələrə yazılmış bir halda Allah tərəfindən Həzrət Musaya verildiyi bildirilir. Lövhələrdə İsrail oğulları üçün dini qayda və qanunlar yazılmışdı. Ayədə keçən “ən gözəlindən yapışmaları” ifadəsi “Tövratdakı əmrlərə tabe olmaları” mənasına gəlir. Bu ayədəki “fasiql...
Əraf Suresi, 174. Ayet: Ayələrimizi belə ətraflı şəkildə izah edirik ki, bəlkə, onlar (doğru yola) qayıdarlar....
Əraf Suresi, 190. Ayet: Ancaq Allah onlara sağlam bir övlad bəxş etdiyi zaman onlar həmin uşaq barəsində Ona şəriklər qoşdular. Allah isə onların qoşduqları şəriklərdən ucadır! (Bu ayənin təfsiri ilə əlaqəli bir neçə fərqli görüş vardır. Təbəri təfsirində bu ayənin izahı ilə əlaqəli belə bir hədis nəql olunmuşdur: “Həvva hamilə qaldığı zaman İblis onun ətrafında dolaşırdı. Çünki Həvvanın doğulan uşaqları yaşamırdı. İblis Həvvaya: “Sən ona Abdülharis adını qoy!” - demişdi. Həvva da hamilə olduğu uşağın adını Abdülharis ...
Bəqərə Suresi, 70. Ayet: Onlar belə dedilər: “Bizim üçün Rəbbinə dua et (soruş) ki, onun nə cür olduğunu bizə yaxşı-yaxşı izah etsin! Çünki biz inəkləri bir-birinə bənzədirik. Əgər Allah diləsə, əlbəttə, biz doğru yolu taparıq”....
Bəqərə Suresi, 187. Ayet: Oruc gecəsi qadınlarınıza yaxınlaşmaq sizə halal edildi. Onlar si­zin libasınız, siz də onların libasısınız. Allah bilir ki, siz özünüzə pislik edirdiniz. Beləcə, O, tövbələrinizi qəbul edərək sizi ba­ğış­ladı. İndi onlara yaxınlaşın və Allahın sizin üçün yazdığını istəyin! Dan yeri söküləndə ağ sap (aydınlıq) qara sapdan (qaranlıqdan) seçilənə qədər yeyin-için! Sonra gecəyə qədər orucunuzu tamamlayın! Məscidlərdə etikafda (ibadətdə) olduğunuz vaxt onlarla (qadınlarınızla) yaxınlıq etməyin! Bunl...
Bəqərə Suresi, 266. Ayet: Sizdən biri istəyərmi ki, (ağacları) altından çaylar axan, içində xurma ağacları, üzümlüklər və hər növ meyvələr olan bir bağçası olsun, ancaq zəif uşaqları olduğu halda ona qocalıq üz versin və ora (bağçasına) odlu bir qasırğa düşərək yanıb tələf olsun? Allah ayələri sizin üçün bu şəkildə izah edir ki, bəlkə düşünüb anlayasınız....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Ancaq tövbə edər, namaz qılar və zəkat verərlərsə, onlar sizin din qardaşlarınızdır. Biz düşünən bir qövm üçün ayələri belə izah edirik....
Yunus Suresi, 5. Ayet: Günəşi işıqlı, ayı parlaq edən, illərin sayını və hesabı bilməyiniz üçün aya mənzillər təyin edən Odur. Allah bunları haqq olaraq yaratdı. O, bilib düşünən bir qövm üçün ayələri açıq şəkildə izah edir....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Həqiqətən, dünya həyatı göydən endirdiyimiz suya bənzəyir ki, insanlar və heyvanların yedikləri bitkilər onunla (böyüyüb) iç-içə girərlər. Nəhayət, yer üzü bər-bəzəyinə büründüyü və sakinləri də ona sahib olduqlarını zənn etdikləri zaman gecə, yaxud gündüz vaxtı ora əmrimiz (bəlamız) gələr və oranı, sanki dünən heç yox imiş kimi biçilmiş bir hala gətirərik. Biz düşünən insanlar üçün ayələri belə izah edirik....
Hud Suresi, 1. Ayet: Əlif, Lam, Ra! (Bu Quran) hikmət sahibi və hər şeydən xəbərdar olan Allah tərəfindən ayələri möhkəmləndirilmiş, sonra da izah edilmiş bir kitabdır....
Hud Suresi, 56. Ayet: Şübhəsiz, mənim də, sizin də Rəbbiniz olan Allaha təvəkkül etmişəm. Elə bir canlı yoxdur ki, Allah onun kəkilindən tutmuş olmasın. Həqiqətən, Rəbbim doğru yoldadır. (Bu ayədəki “kəkilindən tutmaq” ifadəsi ilə hər bir canlının idarəsi və hakimiyyətinin Allahın əlində olduğu nəzərdə tutulmuşdur. Allahın doğru yolda olması isə, ədalətli olması kimi izah edilmişdir.)...
Maidə Suresi, 6. Ayet: Ey iman gətirənlər! Namaza duracağınız zaman üzlərinizi, dirsəklərlə birlikdə əllərinizi yuyun və başınıza məsh çəkib ayaqlarınızı topuqlarla birlikdə yuyun. Əgər cünub olmusunuzsa, yaxşı-yaxşı təmizlənin (bütün bədəninizi yuyaraq qüsl edin). Xəstə və ya səfərdə olsanız, yaxud sizdən biri ayaq yolundan gəlsə və ya qadınlara toxunsanız (cinsi əlaqədə olsanız və) su tapmasanız, təmiz torpaqla təyəmmüm edərək (torpağı) üzünüzə və əllərinizə sürtün. Allah sizi çətinliyə salmaq istəmir. Lakin sizi tə...
Maidə Suresi, 89. Ayet: Allah səhvən ağzınızdan çıxan andlarınıza görə sizi cəzalandırmaz. Lakin bilərək etdiyiniz andlara görə sizi cəzalandırar. Bunun da kəffarəsi, ailənizə yedirdiyinizin orta hesabından on yoxsulu doyurmaq, yaxud onları geyindirmək və yaxud da bir kölə azad etməkdir. Kimin (bunları etməyə) imkanı yoxdursa, üç gün oruc tutmalıdır. And içdiyiniz təqdirdə, andlarınızın kəffarəsi budur. Elə isə andlarınızı qoruyun (riayət edin). Allah ayələrini bu şəkildə sizə izah edir ki, bəlkə şükür edəsiniz....
Ali-İmran Suresi, 118. Ayet: Ey iman gətirənlər, sizdən olmayanları sirdaş tutmayın! Onlar sizə pislik etməkdən əl çəkməz və sizin çətinliyə düşməyinizi istəyərlər. Düşmənçilikləri də ağızlarından (çıxan sözlərdən) aşkar olur. Ürəklərində gizlətdikləri (düşmənçilik) isə daha böyükdür. Əgər düşünüb anlayırsınızsa, ayələri artıq sizə izah etmişik....
Ali-İmran Suresi, 180. Ayet: Allahın, Öz lütfündən verdiyi şeylərdə xəsislik edənlər elə zənn etməsinlər ki, bu onlar üçün xeyirlidir. Əksinə, bu onlar üçün zərərlidir. Onların xəsislik etdiyi şeylər, qiyamət günü boyunlarına dolanacaqdır. Göylərin və yerin mirası Allahındır. Allah etdiklərinizdən xəbərdardır. (Ayədəki “miras” kəlməsi təfsirlərdə belə izah edilmişdir: “Göylərdə və yerdə nə varsa, hamısı Allahın mülküdür. Ondan faydalanan insanlar da onu bir-birlərindən miras kimi alırlar”.)...
Nisa Suresi, 103. Ayet: Namazı qıldıqdan sonra ayaq üstə olanda da, oturanda da, uzananda da Allahı zikr edin! Təhlükədən əmin olduğunuz zaman isə namazı (tam şəkildə) qılın! Çünki namaz, müəyyən vaxtlarda olmaq üzrə möminlərə fərz edilmişdir. (Yuxarıdakı üç ayə səfərdə və müharibədə namazın necə qılınacağını izah edir. Sünnədən də məlumdur ki, səfər əsnasında, yaxud döyüş zamanı dörd rükətli fərz namazlar iki rükət olaraq qılınar. Doxsan kilometrlik və ondan daha uzaq məsafəyə səfər edənlər səfəri sayılırlar və onlar ...
Nəml Suresi, 82. Ayet: Onlara deyilən söz (əzab) gerçəkləşdiyi zaman yerdən onlar üçün bir məxluq (Dabbətülərz) çıxardacağıq. O, onlara insanların Bizim ayələrimizə iman gətirmədiyini söyləyəcək. (Təfsirlərdə “Dabbətülərz” adı verilən bu məxluqun canlı bir varlıq olduğu qeyd edilir. Dini mənbələrdə Dabbətülərzin bir tək canlı, yoxsa yer üzünə yayılmış müxtəlif canlılar olduğu barəsində fərqli-fərqli izahlar gətirilmişdir.)...
Rum Suresi, 28. Ayet: O, sizə özünüzdən bir misal verir. Kölələrinizin içərisində sizə verdiyimiz ruzilər barəsində bir-birinizdən çəkindiyiniz kimi, onlardan da çəkinəcəyiniz dərəcədə sizinlə bərabər hüquqlara malik olan şərikləriniz varmı? Biz ayələri düşünənlər üçün belə izah edirik. (Bu ayədə insanların özlərindən olan kölələri belə özlərinə tay tutmadıqları və dünya malını onlarla bölüşməyə yanaşmadıqları qeyd olunur. Belə olan halda tayı-bərabəri olmayan Uca Allahın şəriyinin olduğunu iddia etmək çox məntiqsizd...
Yusif Suresi, 100. Ayet: (Yusif) ata-anasını taxtın üzərinə oturtdu. Onlar (ata-anası və qardaşları) onun üçün səcdə etdilər. (Yusif) dedi: “Atacan! Bu, daha əvvəl gördüyüm yuxunun yozumudur. Rəbbim onu gerçəkləşdirdi. Həqiqətən, O mənə (çoxlu nemətlər) lütf etdi. Çünki məni zindandan çıxartdı və şeytan, mənimlə qardaşlarımın arasını vurduqdan sonra sizi səhradan (bura) gətirdi. Həqiqətən, Rəbbim dilədiyinə lütf edəndir. O həqiqətən, hər şeyi biləndir, hikmət sahibidir. (Ata-ana və qardaşlarının səcdə etməsi təfsirlərdə...
Yusif Suresi, 111. Ayet: Şübhəsiz ki, onların qissələrində ağıl sahibləri üçün ibrət vardır. (Bu Quran) uydurulan bir söz deyildir. Lakin o, özündən əvvəlkiləri (ilahi kitabları) təsdiqləyən, hər şeyi açıq şəkildə izah edən (bir kitab) və iman gətirən bir qövm üçün hidayət və rəhmətdir....
Rəd Suresi, 2. Ayet: Gördüyünüz göyləri dirəksiz ucaldan, sonra ərşə istiva edən (dünya və axirət işlərini nizamlayan), günəşə və aya boyun əydirən Allahdır. (Onların) hər biri müəyyən vaxta qədər dövr edir. O, işləri belə tənzimləyir. Ayələri müfəssəl izah edir ki, bəlkə Rəbbinizə qovuşacağınıza qəti şəkildə iman gətirəsiniz....
Rəd Suresi, 41. Ayet: Onlar görmədilərmi ki, Biz yer üzünə gəlib onu kənarlarından əskildirik? Allah (istədiyi kimi) hökm edər. Heç kim Onun hökmünü dəf edə bilməz. O, sürətli haqq-hesab çəkəndir. (Yer üzünün kənarlarından əksildilməsi məsələsini klassik təfsirçilər belə izah etmişlər ki, müsəlmanların, kafirlərin torpaqlarını fəth etmələri və müsəlmanların sayının çoxalması nəticəsində yer üzü artıq kafirlərə dar gəlməyə başlamışdır. Ancaq müasir təfsirçilərin bir qismi bu ifadənin, yer kürəsində baş verən eroziya p...
İbrahim Suresi, 4. Ayet: (Allahın dinini) onlara izah etsin deyə hər bir peyğəmbəri yalnız öz qövmünün dili ilə göndərdik. Allah dilədiyini zəlalətə düçar edər, dilədiyini də doğru yola yönəldər. O, yenilməz qüvvət və hikmət sahibidir....
Nəhl Suresi, 39. Ayet: Allah ixtilafda olduqları məsələləri onlara izah etmək üçün və kafirlər də özlərinin yalançı olduqlarını bilsinlər deyə (onları dirildəcəkdir)....
Nəhl Suresi, 64. Ayet: Biz Kitabı (Quranı) sənə yalnız ixtilafda olduqları məsələləri onlara izah etməyin üçün və möminlərə hidayət və rəhmət olsun deyə nazil etdik....
İsra Suresi, 12. Ayet: Biz gecə və gündüzü (qüdrətimizi göstərən) iki dəlil olaraq yaratdıq. Rəbbinizin nemətlərini araşdırasınız, illərin sayını və hesabı biləsiniz deyə, gecənin dəlilini (qaranlığını) sildik və gündüzün dəlilini (aydınlığını) işıqlı etdik. Biz hər şeyi (Quranda) müfəssəl olaraq izah etdik....
Kəhf Suresi, 82. Ayet: Divara gəldikdə isə, o, şəhərdəki iki yetim oğlan uşağına məxsus idi. Onun altında onlara aid bir xəzinə vardı. Ataları da yaxşı insan idi. Rəbbin istədi ki, onlar həddi-büluğa çatıb Rəbbindən bir rəhmət olaraq öz xəzinələrini çıxartsınlar. Mən bunu öz ixtiyarımla etmədim. Bu, səbir edə bilmədiyin şeylərin izahıdır”....
Möminun Suresi, 2. Ayet: O kəslər ki, namazlarında xüşu içindədirlər, (“Xüşu” sözünü İslam alimlərinin bir qismi “Allah qorxusu və sevgisi ilə Ona təzim etmək və bu hislə təvazökarlıq göstərmək” kimi izah etmişlər. Bəzilərinə görə isə, bununla yanaşı, namazda sükunət və sağa-sola baxmamaq kimi əməlləri də ehtiva edir.)...
Furqan Suresi, 12. Ayet: (Cəhənnəm) onları uzaqdan gördüyü zaman (kafirlər) onun qəzəblənməsini və uğultusunu eşidəcəklər. (Cəhənnəmin insanları görməsi məcazi olaraq onunla qarşılaşmaq mənasına gələ bildiyi kimi, həqiqi mənada Allah-Təalanın cəhənnəmə görmə qabiliyyəti verməsi kimi də izah oluna bilər.)...
Furqan Suresi, 33. Ayet: Onların sənə çəkdiyi elə bir məsəl yoxdur ki, Biz sənə (onun) doğru olanını və daha yaxşı izahını gətirməyək....
Furqan Suresi, 50. Ayet: Şübhəsiz ki, öyüd alsınlar deyə onların arasında onu (suyun əhəmiyyətini) müxtəlif şəkillərdə izah etdik. Lakin insanların çoxu nankorluq etdi....
Loğman Suresi, 10. Ayet: O, göyləri görə biləcəyiniz dirəklər olmadan yaratdı. Sizi yırğalamasın deyə yerə uca dağlar yerləşdirdi və onun hər tərəfinə növbənöv canlılar yaydı. Biz göydən su endirib onunla orada hər növ gözəl bitkidən bitirdik. (Müasir bəzi təfsirlərdə göylərin dirəksiz yaradılması “cazibə qüvvəsi” kimi izah edilmişdir.)...
Səba Suresi, 51. Ayet: Kaş onları qorxduqları zaman görəydin! Artıq (Bizdən) qurtuluş yoxdur. Onlar yaxın bir yerdə yaxalandılar. (Təfsirlərdə kafirlərin qorxduqları zaman “ölüm anı”, “qəbirdən dirilib qalxma zamanı” və ya “Bədr döyüşünün olduğu vaxt” kimi izah edilmişdir. Yaxın bir yerdə yaxalanmaları da, “torpaqdan məzara”, “məhşər yerindən cəhənnəmə”, yaxud “Bədr döyüşündən sonra Bədr quyularının yanına aparılmaları” kimi izah edilmişdir.)...
Saffat Suresi, 5. Ayet: O, göylərin, yerin və onların arasındakıların Rəbbidir. O, məşriqlərin də Rəbbidir. (Ayədəki “məşriq” sözünün cəmdə işlədilməsi il boyu günəşin şərqdəki fərqli yerlərdən çıxması ilə izah olunmuşdur.)...
Zümər Suresi, 6. Ayet: O sizi tək bir candan (Adəmdən) xəlq etdi. Sonra ondan zövcəsini (Həvvanı) yaratdı. Sizin üçün heyvanlardan səkkiz cift meydana gətirdi. O sizi analarınızın bətnində üç qaranlıq içində şəkildən şəklə salaraq yaradır. Bu, Rəbbiniz olan Allahdır. Hakimiyyət Onundur. Ondan başqa heç bir ilah yoxdur. Bəs necə olub (haqdan) döndərilirsiniz?! (Bu ayədə keçən “səkkiz cift” ifadəsi ilə erkək və dişi olmaqla dəvə, inək, qoyun və keçi nəzərdə tutulmuşdur. Ayədəki “üç qaranlıq” ifadəsi bəzi təfsirçilər tər...
Zümər Suresi, 29. Ayet: Allah bir-biri ilə çəkişən bir neçə şəriyin sahib olduğu bir kişi (kölə) ilə bir tək sahibi olan kişini (köləni) misal çəkir. Onlar eyni vəziyyətdə ola bilərlərmi?! Həmd Allaha məxsusdur. Ancaq onların çoxu bunu bilməz. (Bu ayədə tövhid əqidəsinin tutarlılığı quldarlıq quruluşuna dair bir misalla izah edilmişdir. Belə ki, bir kölə ona əmrlər verən bir neçə ağasının olmasını, yoxsa yalnız bir ağasının olmasını istəyər? Əlbəttə, yalnız bir ağasının olmasını istəyər. Allaha şərik qoşmağı rədd edib ...
Mömin Suresi, 11. Ayet: Onlar: “Ey Rəbbimiz! Sən bizi iki dəfə öldürdün, iki dəfə də diriltdin. Biz də öz günahlarımızı etiraf etdik. Elə isə (cəhənnəmdən) çıxmaq üçün bir yol varmı?” - deyəcəklər. (Təfsirçilər bu ayədə qeyd edilən iki dəfə öldürmə və iki dəfə diriltməni belə izah etmişlər: “Birinci ölüm insanın dünyaya gəlməmişdən əvvəlki halı, ikinci ölüm isə dünyadan köçməsidir. Birinci diriltmə insanın dünyaya gəlməsi, ikinci diriltmə isə axirətdə yenidən dirilməsidir”.)...
Fussilət Suresi, 3. Ayet: Bu, anlayan bir qövm üçün ayələri izah edilmiş ərəbcə oxunan bir kitabdır....
Fussilət Suresi, 44. Ayet: Əgər onu yad bir dildə Quran etsəydik, əlbəttə, onlar: “Onun ayələri izah olunmalı deyildimi? (Quran) yad dildə, (Peyğəmbər) isə ərəb olarmı?” - deyəcəkdilər. De ki: “O, iman gətirənlər üçün doğru yol rəhbəri və şəfadır. İman gətirməyənlərə gəldikdə, onların qulaqlarında ağırlıq (karlıq) vardır və o (Quranı anlamaq) onlara qapalıdır. (Sanki) onlara uzaqdan səslənilir (və onlar heç bir şey başa düşmürlər)....
Məhəmməd Suresi, 3. Ayet: Çünki kafirlər batilə, iman gətirənlər isə Rəbbindən gələn haqqa tabe olmuşlar. Allah onların hallarını insanlara belə izah edir....
Ənkəbut Suresi, 35. Ayet: Şübhəsiz, düşünənlər üçün o məmləkətdən açıq-aydın ibrət nişanəsi saxlamışıq. (Təfsirçilər bu ibrət nişanəsini məhv edilən qövmün başına gələnlərlə bağlı hekayətlər, xarabaya çevrilmiş yurdlarından qalan izlər, göydən yağdırılmış daşlar və s. kimi izah etmişlər.)...
Taha Suresi, 113. Ayet: Beləcə, onu ərəbcə Quran olaraq nazil etdik və onda təhdidləri dəfələrlə izah etdik. Ola bilsin ki, onlar (günahlardan) çəkinələr, yaxud (Quran) onlar üçün bir ibrət olar!...
Əhzab Suresi, 72. Ayet: Həqiqətən, Biz əmanəti göylərə, yerə və dağlara təklif etdik. Ancaq onlar bunu yüklənməkdən imtina etdilər və ondan (məsuliyyətindən) qorxdular. İnsan onu yükləndi. Həqiqətən, o, çox zalım və çox cahildir. (İnsana yüklənən əmanət təfsirçilər tərəfindən “düşünmə qabiliyyəti” kimi izah edilmişdir. Allah-Təala bu əmanəti insana verərək ona məsuliyyətlər yükləyir və beləcə, onu sınaqdan keçirir.)...
Ənam Suresi, 83. Ayet: Bu, öz qövmünə qarşı İbrahimə verdiyimiz dəlilimizdir. Biz dilədiyimiz kimsənin dərəcələrini yüksəldərik. Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin hikmət sahibidir, hər şeyi biləndir. (Yuxarıdakı ayədə “dəlil” kimi tərcümə edilən “hüccət” sözünü təfsirçilər “Həzrət İbrahimə verilən təfəkkür qabiliyyəti, qavrayış və müqayisə etmə gücü” kimi izah etmişlər. Eyni zamanda ona verilmiş möcüzələr də buna şamil edilə bilər.)...
Ənam Suresi, 98. Ayet: Sizi tək bir nəfsdən (Adəmdən) yaradan da Odur. (Sizin üçün) bir qalma yeri (dünya həyatı), bir də əmanət olaraq qoyulacağınız yer (qəbir) var. Biz dərk edən bir qövm üçün ayələri ətraflı izah etdik....
Ənam Suresi, 105. Ayet: Onlar: “Sən (bunları başqasından) öyrənmisən!” – desinlər və həmçinin onu (Quranı), anlayan bir qövm üçün açıqlayaq deyə ayələri bu şəkildə izah edirik. (Bu ayədə keçən “Onlar: “Sən (bunları başqasından) öyrənmisən!” – desinlər” ifadəsi təfsirçilər tərəfindən belə izah edilmişdir; Müşriklərdən bəziləri Həzrət Peyğəmbərə (s.ə.s) iftira ataraq Quran ayələrinin Allah tərəfindən gələn vəhy deyil, peyğəmbərin (s.ə.s) bəzi kimsələrdən öyrəndiyi sözlər olduğunu iddia edirdilər. Buna görə də Allah-Təala...
Ənam Suresi, 126. Ayet: Bu (din), Rəbbinin doğru yoludur. Biz düşünüb öyüd-nəsihət alan bir qövm üçün ayələrimizi təfsilatlı şəkildə izah etdik....
Ənam Suresi, 154. Ayet: Sonra, yaxşı işlər görənlərə (nemətimizi) tamamlamaq, hər şeyi ətraflı izah etmək, doğru yola yönəltmək və mərhəmət etmək üçün Biz Musaya kitabı (Tövratı) verdik ki, bəlkə onlar Rəbbinə qovuşacaqlarına iman gətirələr....
Mutəffifin Suresi, 8. Ayet: Sən haradan biləsən ki, Siccin nədir? (Təfsirlərdə “Siccin” haqqında “kafirlərin əməllərinin yazıldığı kitab”, “çox dar bir zindan”, “cəhənnəmdəki bir quyu”, “insanların və cinlərin əməllərinin yazıldığı əməl dəftəri” kimi müxtəlif izahlar verilmişdir.)...
Bəqərə Suresi, 70. Ayet: Yenə dedilər: "Bizim üçün Rəbbindən istə, onun mahiyyətini izah etsin. Çünki biz bütün mal-qaranın bir-birinə bənzədiyini düşünürük. Allah istəsə, doğrusunu taparik". onlar dedilər....
Bəqərə Suresi, 118. Ayet: Bilməyənlər: “Məgər Allah bizimlə danışmamalı və ya bizə bir möcüzə göndərməli deyilmi?” – deyirlər. onlar dedilər. Onlardan əvvəlkilər də onlara bənzər sözlər demişdilər. Onların ürəkləri bir-birinə bənzəyir. Ayələri bilmək istəyənlər üçün hərtərəfli izah etdik....
Bəqərə Suresi, 187. Ayet: Siam gecəsində qadınlarınıza yaxınlaşmağınız icazəlidir. Onlar sizin üçün bir örtükdür. Sən onlar üçün örtüksən. Allah sizin nəfsinizin olmadığını bildi və tövbənizi qəbul etdi və sizi bağışladı. İndi onlara yaxınlaşın və Allahın sizin üçün yazdıqlarını soruşun. Sübhün qara sapı ağ sapdan seçilənə qədər yeyin-için. Sonra axşama qədər siamı tamamlayın. Əgər məscidlərdə ibadət edirsinizsə, onlara yaxınlaşmayın. Bunlar Allahın qoyduğu hədlərdir. Bu hədlərə yaxınlaşmayın. Allah Öz ayələrini insanlar...
Bəqərə Suresi, 219. Ayet: Səndən xəmr hökmü və şans oyunları haqqında soruşarlar. De: "Hər ikisində böyük günah vardır. İnsanlara faydalı olsalar da, günahları faydalarından daha böyükdür". Sizə nə xərcləyəcəklərini soruşurlar. De: “Əfvi”. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Ümid edirəm nəzərə alacaqsınız....
Bəqərə Suresi, 221. Ayet: Müşrik qadınlar iman gətirmədikcə onlarla evlənməyin. Xoşunuza gəlsə belə, mömin əmanət müşrik qadından yaxşıdır. İman etmədikcə müşrik kişilərlə evlənməyin. Xoşunuza gəlsə belə, sadiq mömin müşrikdən yaxşıdır. Çünki onlar atəşə çağırırlar. Allah Öz izni ilə bizi cənnətə və bağışlanmağa dəvət edir. O, ayələrini insanlara belə izah edir. İnşallah məsləhət görüb düşünərlər....
Bəqərə Suresi, 230. Ayet: Amma əgər arvadını boşarsa, başqası ilə evlənməyincə arvadı ona halal olmaz. Əgər ikinci ər də onu boşarsa və hər ikisi Allahın qoyduğu qanunlara əməl etməyə ümid edərlərsə, onların bir-birlərinə qayıtmalarının eybi yoxdur. Bunlar Allahın anlayan bir qövmə açıq-aydın izah etdiyi qanunlardır....
Bəqərə Suresi, 242. Ayet: Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Ümid edirəm ki, sağlam düşüncənizdən istifadə edəcəksiniz....
Bəqərə Suresi, 259. Ayet: Yaxud da təməli yıxılmış və xaraba qalmış bir şəhərin yanından keçən şəxs kimi: “Allah onu öldükdən sonra necə dirildəcək?” Ona dedilər: “Nə qədər ölü qaldın?” O dedi: “Bir gün və ya bir gündən azdır” dedi. Halbuki bu, sən insanlara bir ibrət olasan.” Biz onları necə düzüb sonra ət geyindiririk”. Bu müfəssəl izahatdan sonra ona: “İndi başa düşdüm ki, Allah ucadır”. dedi....
Bəqərə Suresi, 266. Ayet: Sizlərdən hər hansı biriniz qocalmış və qayğıya ehtiyacı olan uşaqları olduğu halda alovlu bir qasırğanın gəlib çaylar axan, hər cür meyvə, xurma və üzüm ağacları olan bağını yandırmasını istərmi? Allah Öz ayələrini belə izah edir ki, bəlkə düşünəsiniz....
Ali-İmran Suresi, 103. Ayet: Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın. Allahın sizə olan nemətini xatırlayın. Bir zamanlar bir-birinizə düşmən idiniz, amma O, sizin qəlblərinizi birləşdirdi və qardaş oldunuz. Od quyusunun kənarında olanda O, səni ora düşməkdən qorudu. Allah ayələrini belə izah edir ki, doğru yolu tapasınız....
Ali-İmran Suresi, 138. Ayet: Bu; İnsanlar üçün izahat, təqva sahibləri üçün hidayət və nəsihətdir....
Nisa Suresi, 26. Ayet: Allah sizə izah edir. Sizi sizdən əvvəlkilərin qanunlarına çatdırmaq və tövbənizi qəbul etmək istəyir. Allah (hər şeyi) biləndir, ən yaxşı hakimdir....
Maidə Suresi, 15. Ayet: Ey kitab əhli! Həqiqətən, elçimiz sizə Kitabdan gizlətdiyiniz bir çox şeyi izah edərək, bəzilərini qeyd etmədən gəldi. Həqiqətən, Allah tərəfindən sizə bir nur və açıq-aydın bir kitab gəlmişdir....
Maidə Suresi, 19. Ayet: Ey kitab əhli! Elçilər arasında sükunət yarandığı bir vaxtda elçimiz sizə həqiqəti izah etmək üçün gəldi. “Bizə heç bir müjdə verən, xəbərdar edən olmadı”. Müjdə verən və xəbərdarlıq edən kimi ki, deməyəsiniz: Allah yenilməz qüvvət sahibidir....
Maidə Suresi, 75. Ayet: Bil ki, Məryəm oğlu Məsih ancaq bir elçidir. Onun qabağında elçilər gəlib-gedirdilər. Anası çox dürüstdür. Onlar da başqa insanlar kimi yeyib-içirdilər. Görün ayələri onlara necə izah edirik, sonra da görün necə azdırılırlar....
Maidə Suresi, 89. Ayet: Allah sizi bilmədən içdiyiniz andlara görə məsuliyyət daşımır, lakin bilərəkdən içdiyiniz andlara görə sizi məsuliyyətə cəlb edir. Bunun əvəzi ailənizə yedizdirdiyiniz məbləğin orta hesabla on kasıbı doyurmaq, geyindirmək və ya rəqibini azad etməkdir. Ancaq bunları ödəyə bilməyənlər üçün üç günlük siam var. Bu, pozduğunuz andlarınızın qiymətidir. Vədlərinizi pozmayın. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Ümid edirəm minnətdar olarsınız....
Ənam Suresi, 46. Ayet: De: “Bir deyin görək, əgər Allah sizin qulaq, göz və qəlbinizin ağlını məhv etsəydi, onları Allahdan başqa hansı tanrı sizə qaytara bilərdi?” Görün, ayələrimizi müxtəlif yollarla necə izah edirik. Ancaq yenə də üz çevirirlər....
Ənam Suresi, 55. Ayet: Biz ayələri müfəssəl izah edirik ki, günahkarların yolu aydın olsun....
Ənam Suresi, 65. Ayet: De: “O, sizə və ayaqlarınızın altına əzab göndərməyə, sizi qruplara bölməyə, bir-birinizin qəzəbini daddırmağa qadirdir”. Görün, ayələrimizi necə təfərrüatlı şəkildə izah edirik ki, aydın başa düşsünlər....
Ənam Suresi, 97. Ayet: Ulduzları sizə hidayət edən Odur ki, quruda və dənizin zülmətində səmt tapa biləsiniz. Biz ayələri anlayan bir qövm üçün belə ətraflı izah etdik....
Ənam Suresi, 98. Ayet: Sizi tək nəfsdən yaradan Odur. Qalacağınız və əmanət olunacağınız bir yer var. Biz ayələrimizi başa düşən bir qövm üçün belə müfəssəl izah etdik....
Ənam Suresi, 105. Ayet: Biz ayələri təkrar-təkrar belə izah edirik. Budur, "sən dərsini öyrəndin". Qoy desinlər. Lakin Biz bunu bilən bir qövm üçün müfəssəl izah edirik....
Ənam Suresi, 119. Ayet: Sizə nə olub ki, üzərində Allahın adı çəkilmiş yeməklərdən yemirsiniz? Halbuki O, sizə yeməyiniz istisna olmaqla, haram etdiyini ətraflı izah etmişdir. Həqiqətən də, bir çox insanlar heç bir məlumatı olmadan öz nəfslərinin istəklərinə tabe olaraq yoldan çıxarlar. Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin həddi aşanları daha yaxşı tanıyır....
Ənam Suresi, 126. Ayet: Bu, sənin Rəbbinin düz yoludur. Biz ayələri ibrət alan bir qövm üçün müfəssəl izah etdik....
Ənam Suresi, 154. Ayet: Sonra Musaya hər şeyi izah edən, mərhəmət olan, yaxşı iş görənləri tamamlayan, doğru yola yönəldən Kitab verdik. İnşallah, onlar Rəbbinə qovuşacaqlarına iman gətirərlər....
Əraf Suresi, 32. Ayet: De: “Allahın Öz bəndələri üçün bəxş etdiyi zinətləri və pak ruziləri kim haram etmişdir?” De: “Bunlar dünya həyatına iman gətirənlərə aiddir. Biz ayələri bilən bir qövmə belə müfəssəl izah edirik....
Əraf Suresi, 52. Ayet: Həqiqətən, Biz onlara iman gətirmək istəyən bir tayfa üçün elmi izah etdik. Biz hidayət və mərhəmət olan bir Kitab gətirdik....
Əraf Suresi, 58. Ayet: Torpağı yaxşı olan şəhərin bitkiləri Rəbbin izni ilə məhsuldar olar. Torpağı pis olan şəhərin məhsulu məhsuldar olmayacaq. Biz ayələri şükür edən bir qövm üçün belə müfəssəl izah edirik....
Əraf Suresi, 174. Ayet: Biz ayələrimizi belə ətraflı izah edirik ki, haqqı tapsınlar....
Əraf Suresi, 187. Ayet: Səndən o Saat haqqında soruşarlar. Nə vaxt olacaq? De: "Onu bilmək ancaq Rəbbimin yanındadır. Onun vaxtını Ondan başqa heç kəs izah edə bilməz. O, göylərə və yerə ağırlıq verəcəkdir. O, sizə qəflətən gələcəkdir". Səndən bunu bilirmiş kimi soruşurlar. De: “Onu bilmək ancaq Allaha məxsusdur”. Lakin insanların çoxu bu həqiqəti bilmir....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Əgər tövbə edib “namaz qılıb zəkat versələr” indi sizin din qardaşlarınızdır. Biz ayələri bilən bir camaat üçün müfəssəl izah edirik....
Tövbə Suresi, 115. Ayet: Allah bir qövmü doğru yola yönəltdikdən sonra nədən çəkinməli olduqlarını izah edənə qədər onları azmış hesab etməz. Allah hər şeyi ən yaxşı biləndir....
Yunus Suresi, 5. Ayet: Günəşi nurlu, ayı nurlu edən, illərin sayını və hesabını biləsiniz deyə, məsafələri təyin edən Odur. Allah bunları ancaq haqq olaraq yaratmışdır. O, ayələrini bilən bir qövm üçün müfəssəl izah edir....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Dünya həyatı göydən endirdiyimiz yağışla dirçəlib çiçəklənən, insanların və heyvanların faydalandığı yer üzündəki bitkilər kimidir. O qədər ki, yer üzünün bütün bəzəkləri və gözəllikləri ilə bəzəndiyi və sahiblərinin onu tutmaq qüdrətinə malik olduqlarını düşündüyü bir zamanda; Bizim əmrimiz onlara gecə və ya gündüz gəlir və onları dünən yoxmuş kimi məhv edirik. Biz ayələrimizi düşünən bir qövm üçün belə təfsilatı ilə izah edirik....
Yunus Suresi, 37. Ayet: Bu Quran Allahdandır. Başqası tərəfindən uydurulmayıb. Həmçinin özündən əvvəlki kitabları təsdiq edir və Kitabı təfərrüatı ilə izah edir. Aləmlərin Rəbbindən olması mütləq bir həqiqətdir....
Yunus Suresi, 39. Ayet: Yox! Elmlərini dərk edə bilmədikləri və həqiqi mənası onlara izah edilməmiş bir şeyi inkar etdilər. Onlardan əvvəlkilər də eyni şeyi təkzib etmişdilər. Görün zalımların aqibəti necə oldu!...
Hud Suresi, 1. Ayet: Elif, Lam, Ra. Bu, ayələri qanun sahibi, hər şeyi bilən Allah tərəfindən gücləndirilmiş və müfəssəl izah edilmiş bir Kitabdır....
Yusif Suresi, 36. Ayet: Onunla birlikdə daha iki gənci zindana atıblar. Onlardan biri dedi: “Yuxuda özümü məstedici bir iş görən gördüm”. dedi. O biri dedi: "Mən çörəyi başıma daşıyırdım və gördüm ki, quşlar onu yeyir. Bunu bizə izah et. Həqiqətən, sən yaxşılıq edənlərdənsən". dedi....
Yusif Suresi, 46. Ayet: "Ey doğru danışan Yusif! Yeddi kök mal-qara, yeddi zəif mal-qara, yeddi yaşıl sünbül və quru sünbül yeyənin mənasını bizə izah et. Mən qayıdanda camaata xəbər verəcəyəm ki, onlar sənin dəyərini öyrənəcək."...
Yusif Suresi, 111. Ayet: And içirəm; Hekayələrində sağlam düşünən və saf zehni olanlar üçün dərslər və dərslər var. Bu uydurma hədis deyil. Əksinə, özündən əvvəlkiləri təsdiq edir və hər şeyi təfərrüatı ilə izah edir, həm də iman gətirən insanlar üçün hidayət və rəhmətdir....
Rəd Suresi, 2. Ayet: Gördüyünüz kimi, göyləri heç bir dayaq olmadan ucaldan Allahdır. Daha sonra mütləq qüdrəti ilə Günəşi və Ayı qurduğu qanunlara tabe etdi. Hamısı əvvəlcədən müəyyən edilmiş bir sona doğru axır. İşləri təşkil edən və idarə edən Odur. O, ayələri müfəssəl izah edir ki, Rəbbinizlə qarşılaşacağınıza əmin olasınız....
İbrahim Suresi, 45. Ayet: Siz isə özlərinə zülm edən insanların evlərində yaşadınız. Onlara nə etdiyimiz sizə aydın idi, nümunələrlə izah etdik....
Nəhl Suresi, 64. Ayet: Biz Kitabı sənə ancaq onların barəsində ixtilafda olduqları şeyi onlara izah edəsən və iman gətirən bir qövm üçün hidayət və mərhəmət olsun deyə nazil etdik....
İsra Suresi, 12. Ayet: Biz gecəni və gündüzü iki əlamət etdik. Sonra gecəni qaranlıq, gündüzü də işıqlı etdik ki, çalışıb Rəbbinin sənə verdiyi nemətləri qazanasan, illəri sayasan. Hər şeyi ətraflı izah etdik....
İsra Suresi, 41. Ayet: Biz bu Quranda hər cür izahat verdik ki, məsləhət görsünlər. Lakin bu, onların nifrətini daha da artırdı....
Kəhf Suresi, 22. Ayet: “Onlar üçdür, dördüncüsü onların itidir”. deyəcəklər. “Beş adam var, altıncı onların itidir” deyən kimi qeybə daş atır. Onlar deyəcəklər: “Yeddi nəfər var, səkkizincisi onların itidir”. deyəcəklər. De: “Rəbbim onların sayını bilir. Onları çox az adam bilir”. Quranın verdiyi məlumatdan başqa onlar haqqında onlarla mübahisə etmə. Onları müzakirə edən hər kəsdən izahat istəməyin....
Kəhf Suresi, 54. Ayet: And içirik ki, biz bu Quranda müxtəlif izahlarla müxtəlif misallar vermişik. Halbuki insanlar bilmədikləri hər şeyə qarşı çıxmağı sevirlər....
Kəhf Suresi, 70. Ayet: “Əgər mənə tabe olacaqsansa, mən izahat verənə qədər heç bir şey haqqında məndən soruşma”. dedi....
Kəhf Suresi, 82. Ayet: "Divar o şəhərdəki iki yetim uşağın idi. Onun altında isə onlara məxsus bir var-dövlət var idi. Onların atası yaxşı insan idi. Buna görə də Rəbb onların həddi-büluğa çatmalarını və var-dövlət çıxarmalarını istədi - Rəbbindən bir mərhəmət olaraq. .Və "Mən bunu öz ixtiyarımla etmədim. Sənin dözə bilmədiyin şeyin izahı budur."...
Taha Suresi, 133. Ayet: “Nə olar ki, o, Rəbbindən bizə bir möcüzə gətirsin?” onlar dedilər. Əvvəlki suhuflarda olan dəlilləri özündə əks etdirən izahedici məlumatı almadılarmı?...
Həcc Suresi, 5. Ayet: Ey insanlar! Əgər ölümdən sonra dirilməyə şübhə edirsinizsə; Bilin ki, Biz sizi torpaqdan, sonra nütfədən, sonra laxtadan, sonra quruluşu qeyri-müəyyən palçıqdan yaratdıq. Biz bunu sizə izah edirik ki, nə olduğunuzu biləsiniz. İstədiyimizi müəyyən müddətə qədər bətnlərdə saxlayırıq. Sonra səni körpə kimi çıxarırıq. Sonra bəziləriniz həddi-büluğa çatır. Və bəziləriniz öldürüləcək. Sizlərdən bəziləri həyatının ən pis dövrünə çatır; O, heç nə bilməyən qoca bir axmaq olur. Sən yerin quruduğunu və öl...
Nur Suresi, 18. Ayet: Allah Öz ayələrini sizə izah edir. Allah (hər şeyi) biləndir, ən yaxşı hakimdir....
Nur Suresi, 58. Ayet: Ey iman gətirənlər! Sizin əhd-peymanınız olanlar, həddi-buluğa çatmamışlar; Bu üç vaxtda səndən icazə istəsinlər; sübh namazından əvvəl, günün ortasında paltarınızı çıxardığınız zaman və axşam namazından sonra. Bu üç vaxt "özəl" vaxtlardır. Bunlardan başqa sizin və onların bir-birinin hüzuruna girib-çıxmalarında heç bir eybi yoxdur. Allah ayələri sizə belə izah edir. Allah (hər şeyi) biləndir, ən yaxşı hakimdir....
Nur Suresi, 59. Ayet: Övladlarınız yetkinlik yaşına çatdıqda özlərindən əvvəlkilər icazə istədikləri kimi icazə alsınlar. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Allah (hər şeyi) biləndir, ən yaxşı hakimdir....
Nur Suresi, 61. Ayet: Korlar üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur. Əlillər üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur. Xəstələr üçün heç bir məhdudiyyət yoxdur. Evinizdə, atalarınızın evində, analarınızın evində, qardaşlarınızın evində, ya da bacılarınızın evində, əmilərinizin evində və ya əmilərinizin evində, ya da xalalarınızın evlərində və ya öz evinizdə yemək yeməyin sizə heç bir eybi yoxdur. əmilərin evləri, ya xalaların evləri və ya dostlarınızın evləri, açarları sizdə. Birlikdə və ya ayrı-ayrılıqda yeməyin eybi yoxdur. Evlərə...
Furqan Suresi, 33. Ayet: Onların sizə verdikləri hər nümunəyə cavab olaraq, sizə həqiqəti ən gözəl şəkildə izah edəcəyik....
Nəml Suresi, 76. Ayet: Bu Quran; O, israillilərə onların fikir ayrılığına düşdüyü bir çox şeyi izah edir....
Rum Suresi, 28. Ayet: O, sizə özündən bir misal gətirir: "Sizə verdiyimiz mallarda and içdiyiniz şəriklər arasında şərikləriniz varmı? Bu mallarda siz və onlar bərabərsinizmi? Bir-birinizi saydığınız kimi hesab edirsinizmi? Ağıllarını işlədən bir qövm üçün ayələri belə izah edirik”....
Rum Suresi, 58. Ayet: Biz bu Quranda hər cür misal göstərməklə, şübhəsiz ki, insanlara həqiqəti izah etdik. Əgər onlara bir möcüzə gətirsən belə, kafirlər: “Siz ancaq yalan danışan bir adamsınız!” – deyəcəklər. deyirlər....
Saffat Suresi, 117. Ayet: Biz onlara faktları izah edən kitab verdik....
Fussilət Suresi, 44. Ayet: Əgər biz onu əcnəbi dildə “Quran” etsəydik, şübhəsiz ki: “Onun ayələri izah edilməli deyildimi?” deyə soruşardıq. deyərdilər. Bir ərəbin xarici dildə Qurana müraciət etməsi mümkündürmü? De: “Bu, iman gətirənlər üçün hidayət və şəfadır”. İman gətirməyənlərin isə qulaqlarında ağırlıq var. O, onlara qapalıdır. Sanki onları uzaq yerdən çağırırlar....
Zuxruf Suresi, 29. Ayet: Həqiqətən, Mən onlara və atalarına haqq və onu izah edən bir elçi gələnə qədər ondan həzz verdim....
Zuxruf Suresi, 63. Ayet: İsa açıq-aydın dəlillərlə gəldiyi zaman dedi: "Mən sizə hikmət gətirmişəm. Mən sizə ixtilaf etdiyiniz bəzi şeyləri izah etmək üçün gəlmişəm. Elə isə Allaha qarşı təqvalı olun və mənə itaət edin". dedi....
Casiyə Suresi, 17. Ayet: Biz onlara əmrlərdən aydın və izahlı məlumatlar verdik. Onlara elm gəldikdən sonra aşiq oldular və ixtilaf düşdülər. Sənin Rəbbin onların ixtilafda olduqları şeylər barəsində Qiyamət günü hökm verəcəkdir....
Əhqaf Suresi, 7. Ayet: Ayələrimiz onlara izah olaraq oxunduğu zaman kafirlər deyərlər: Onlar özlərinə gələn “həqiqət” haqqında: “Bu, açıq-aydın bir sehrdir” dedilər. onlar dedilər....
Təhrim Suresi, 3. Ayet: Peyğəmbər zövcələrindən birinə aralarında qalmasını hədis dediyi zaman. Amma o arvad deyilənləri başqasına danışanda Allah bunu Peyğəmbərə vəhy etdi. Peyğəmbər onun bir qismini izah etdi, bir qismini isə rədd etdi. Bundan xəbərdar olduğunu arvadına deyəndə arvadı dedi: “Bunu sənə kim xəbər verdi?”. deyəndə Peyğəmbər (s) buyurdu: “Hər şeyi bilən və agah olan mənə xəbər verdi”. dedi....
Əraf Suresi, 32. Ayet: (Ya Peyğəmbərim!) De: “Allahın Öz bəndələri üçün yaratdığı zinəti və təmiz (halal) ruziləri kim haram buyurmuşdur?” De: “Bunlar dünyaya iman gətirənlər üçündür (lakin kafirlər də onlardan istifadə edə bilərlər), qiyamət günündə (axirətdə) isə yalnız möminlərə məxsusdur”. Biz ayələrimizi anlayıb-bilən bir tayfaya belə ətraflı izah edirik....
Əraf Suresi, 52. Ayet: Həqiqətən, Biz onlara (Məkkə müşriklərinə və kafirlərinə) elmlə müfəssəl izah etdiyimiz, inanan bir qövm üçün hidayət və mərhəmət olan (dini vəzifələrini öyrətmək üçün mükəmməl) bir Kitab (Quran) gətirdik....
Əraf Suresi, 58. Ayet: Təmiz (torpağı münbit) bir məmləkətin bitkiləri Rəbbinin iznilə (bol, vaxtında) çıxar. Pis (torpağı qeyri-münbit) bir məmləkətin bitkiləri isə yalnız çox çətinlikdə (özü də az) yetişər. Biz ayələrimizi (nemətlərimizə) şükür edən bir tayfa üçün belə müfəssəl izah edirik....
Əraf Suresi, 174. Ayet: Biz ayələrimizi belə ətraflı izah edirik ki, onlar, bəlkə, (batildən haqqa, küfrdən imana) dönələr!...
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Əgər tövbə etsələr, namaz qılıb zəkat versələr, onlar sizin din qardaşlarınızdır. Biz ayələrimizi anlayıb bilən bir tayfa üçün belə ətraflı izah edirik!...
Yunus Suresi, 5. Ayet: Günəşi işıqlı (parlaq), ayı nurlu edən, illərin sayını və hesabı biləsiniz deyə, ay üçün mənzillər müəyyən edən məhz Odur. Allah bunları ancaq haqq olaraq yaratdı. O, ayələrini anlayıb bilən bir tayfa üçün belə müfəssəl izah edər!...
Yunus Suresi, 24. Ayet: Həqiqətən, (nemətləri, cah-cəlalı ilə fəxr etdiyiniz) dünya həyatı göydən endirdiyimiz yağmura bənzər ki, onunla yer üzündə insanların və heyvanların yeyəcəyi bitkilər yetişib (əlvan çiçəklər və müxtəlif meyvələrlə) bir-birinə qatışar. Nəhayət, yer üzü bəzəklənib süsləndiyi və sakinləri də (onun məhsulunu, meyvəsini) yığmağa qadir olduqlarını zənn etdikləri vaxt gecə, yaxud gündüz əmrimiz (bəlamız) gələr və Biz onu, dünən üzərində bol məhsul olmamış kimi, (yolunub) biçilmiş bir hala gətirərik. B...
Yunus Suresi, 37. Ayet: Bu Quran Allahdan başqasına yalandan aid edilə bilməz. (O ancaq Allahdandır, başqası tərəfindən uydurula bilməz). Lakin o özündən əvvəlkiləri (Tövratı və İncili) təsdiq edən kitabı (lövhi-məhfuzdakı hökmləri) ətraflı izah edər. Onun aləmlərin Rəbbi tərəfindən nazil edilməsinə heç bir şübhə yoxdur!...
Hud Suresi, 1. Ayet: Əlif, Lam, Ra! Bu, ayələri hikmət sahibi, (hər şeydən) agah olan (Allah) tərəfindən təsbit olunmuş, sonra da müfəssəl izah edilmiş bir Kitabdır ki,...
Maidə Suresi, 89. Ayet: Allah sizi bilmədən (səhvən) içdiyiniz andlarınıza görə cəzalandırmaz (məzəmmət, sorğu-sual etməz), lakin (bilə-bilə və ya qəsdən) içdiyiniz andları (pozmağa) görə cəzalandırar. Belə bir andın pozmağın kəffarəsi ailənizə yedirtdiyinizin orta hesabından on yoxsulu yedirdib doyurmaq, yaxud geyindirmək, yaxud da bir kölə azad etməkdir. Bunları etməyə imkanı olmayan şəxs üç gün (dalbadal) oruc tutmalıdır. Bu, içdiyiniz andların kəffarəsidir. Bununla belə, andlarınızı qoruyun (onları pozmaqdan çəkini...
Ali-İmran Suresi, 118. Ayet: Ey iman gətirənlər! Özündən başqasını özünüzə sirdaş (dost) tutmayın. Onlar sizin barənizdə fitnə-fəsad törətməkdən əl çəkməzlər, sizin (zərərə və) əziyyətə düşməyinizi istəyirlər. Həqiqətən, onların sizə qarşı olan ədavəti ağızlarından çıxan sözlərdən aşkar olur. Amma ürəklərində gizlətdikləri (düşmənçilik) isə daha böyükdür. Əgər düşünüb dərk edirsinizsə, (onların sizə bəslədikləri ədavət barəsindəki) ayələri artıq sizə izah etdik....
Rum Suresi, 28. Ayet: (Allah) sizə özünüzdən bir məsəl çəkər. Sahib olduğunuz kölələr içərisində sizə verdiyimiz mal-dövlətə sizinlə bərabər ortaq olan, özünüzdən (özünüz kimi azad adamların haqqına toxunmaqdan) çəkindiyiniz kimi, o kölələrdən də çəkindiyiniz şərikləriniz varmı? (Siz buna razı olarsınızmı? Əlbəttə, yox! Elə isə bəs Allaha Öz aciz bəndələrini, bütləri şərik qoşmağa necə razı olursunuz?) Biz ayələri ağılla düşünən bir qövm üçün belə ətraflı izah edirik....
Yusif Suresi, 46. Ayet: (Cavan oğlan padşahın izniylə zindana gəlib dedi: ) “Yusif! Ey doğru danışan adam, bizim üçün bir yoz görək! Yeddi arıq inək yeddi kök inəyi yeyir. Yeddi yaşıl sünbül, yeddi də quru sünbül. (Bir bunun mənasını mənə izah elə). Bəlkə, mən adamların yanına (düzgün cavabla) qayıda bilim; bəlkə, onlar da (bu yuxunun mənasını) bilsinlər!”...
Yusif Suresi, 111. Ayet: (Peyğəmbərlərin) hekayətlərində ağıl sahibləri üçün, sözsüz ki, bir ibrət vardır. (Bu Quran) uydurma bir söz deyildir. Ancaq özündən əvvəlkilərin (ilahi kitabların) təsdiqi, (Allahın bəndələrindən ötrü) hər bir şeyin (bütün hökmlərin, halal-haramın) müfəssəl izahıdır. O, iman gətirən bir tayfa üçün hidayət (doğru yolu göstərən rəhbər) və mərhəmətdir!...
Rəd Suresi, 2. Ayet: Gördüyünüz göyləri dirəksiz olaraq yüksəldən, sonra ərşi yaradıb hökmü altına alan (ərş üzərində bərqərar olan), müəyyən vaxta (dünyanın axırına – qiyamətə) qədər (səmada) dolanan Günəşi və Ayı ram edən, bütün işləri yoluna qoyan, ayələri müfəssəl izah edən məhz Allahdır. (Bütün bu dəlillərdən sonra) Rəbbinizlə qarşılaşacağınıza (qiyamət günü dirilib haqq-hesab üçün hüzurunda duracağınıza), bəlkə, inanasınız!...
İbrahim Suresi, 4. Ayet: Biz hər bir peyğəmbəri yalnız öz millətinin dilində (danışan) göndərdik ki, (Allahın əmrlərini) ona izah edə bilsin. Allah istədiyi kimsəni zəlalətə salar (haqq yoldan sapdırar), istədiyini də doğru yola yönəldər. O, yenilməz qüvvət sahibi, hikmət sahibidir!...
Nəhl Suresi, 39. Ayet: (Allah hər bir mömini və kafiri öləndən sonra dirildəcəkdir ki) ixtilafda olduqları məsələləri izah etsin və (qiyamət günü ölülərin diriləcəyini) inkar edənlər də özlərinin yalançı olduqlarını bilsinlər....
Nəhl Suresi, 44. Ayet: Biz onları (peyğəmbərliklərinin doğru olduğunu sübut edən) açıq-aşkar möcüzələr və kitablarla göndərdik. Sənə də Quranı nazil etdik ki, insanlara onlara göndəriləni (hökmləri, halal-haramı) izah edəsən və bəlkə, onlar da düşünüb dərk edələr!...
Nəhl Suresi, 64. Ayet: Biz Kitabı (Quranı) sənə yalnız (müşriklərə) ixtilafda olduqları (tövhid, qiyamət, qəza-qədər və s. bu kimi) məsələləri izah etmək və möminlərə bir hidayət və mərhəmət olsun deyə nazil etdik!...
Nəhl Suresi, 89. Ayet: Qiyamət günü hər ümmətə özlərindən bir şahid (hər ümmətin öz peyğəmbərini) göndərəcəyik (tutacağıq). (Ya Rəsulum!) Səni də bunlara (öz ümmətinə) şahid gətirəcəyik. Biz Quranı sənə hər şeyi (dini hökmləri, halal-haramı, günahı və savabı) izah etmək üçün, müsəlmanlara (və ya Allahın vəhdaniyyətini qəbul edən bütün insanlara) da bir hidayət, mərhəmət və müjdə olaraq nazil etdik!...
Nəhl Suresi, 92. Ayet: Möhkəm əyirdiyi ipliyi sonradan qıran (təzədən açıb sökən) qadın kimi olmayın. Siz bir ümmət digərindən (sayca) çox olduğu üçün aranızdakı andları yalana çevirirsiniz (fitnə-fəsad aləti edirsiniz). (Bu gün bir qəbilə ilə müqavilə bağlayır, sabah daha qüvvətli, daha varlı bir qəbilə ilə rastlaşdıqda əvvəlki ilə bağladığınız müqaviləni pozub onunla sazişə girisiniz). Allah bununla yalnız sizi sınayır. O, qiyamət günü ixtilafda olduğunuz (dini) məsələləri sizə izah edəcəkdir!...
İsra Suresi, 12. Ayet: Biz gecə və gündüzü (qüdrətimizə dəlalət edən) iki əlamət müəyyən etdik. Rəbbinizdən ruzi diləməniz, illərin sayını və hesabı (vaxt ölçülərini) bilməyiniz üçün gecənin əlamətini (qaranlığı) silib (yerinə) gündüzün işıqlı (görünən) əlamətini gətirdik. Biz (ehtiyac hiss etdiyiniz) hər şeyi (Quranda) müfəssəl izah etdik....
İsra Suresi, 41. Ayet: İnsanlar düşünüb ibrət alsınlar deyə, Biz bu Quranda (Allahın vəhdaniyyət əqidəsini cürbəcür dəlillərlə, müxtəlif misallarla) izah etdik. Lakin (bu izahat) onların yalnız nifrətini artırdı (islamdan daha çox üz döndərdilər)....
İsra Suresi, 89. Ayet: Biz bu Quranda insanlar üçün hər cür məsəl çəkib (mənasını) onlara izah etdik. Lakin onların (Məkkə əhlinin) əksəriyyəti küfrdən başqa bir şeyə razı olmadı (nemətimizə nankor olub yalnız küfrü seçdi)....
Kəhf Suresi, 70. Ayet: (Xızır: ) “Əgər mənə tabe olacaqsansa, səbəbini sənə izah etməyincə məndən heç bir şey haqqında soruşma!” – dedi....
Nur Suresi, 18. Ayet: Və Allah sizin üçün ayələrini (belə ətraflı, açıq-aydın) izah edir. Allah (hər şeyi) biləndir, hikmət sahibidir!...
Nur Suresi, 58. Ayet: Ey iman gətirənlər! Sahib olduqlarınız (kölə və kənizlər), həddi-buluğa çatmayanlar (yanınıza daxil olmaq istədikdə) bu üç vaxtda sizdən icazə alsınlar: sübh namazından əvvəl, günorta (yatıb dincəlmək, istirahət etmək üçün) paltarınızı çıxartdığınız zaman və gecə namazından sonra. (Bu vaxtlar insan paltarını çıxarda bilər, zövcəsi ilə bir yerdə uzanıb ixtilaf edə bilər və i. a.) bu üç vaxt sizin üçün xəlvət vaxtdır (paltarsız ola bilərsiniz). Qalan vaxtlarda bir-birinizin yanına (icazəsiz) girib...
Nur Suresi, 59. Ayet: Sizdən olan uşaqlar da həddi-buluğa çatanda (yanınıza daxil olmaq istədikləri zaman) özlərindən əvvəlkilər kimi izin istəsinlər. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Allah (hər şeyi) biləndir, hikmət sahibidir!...
Nur Suresi, 61. Ayet: Kora, çolağa, xəstəyə (başqaları ilə bir yerdə oturub yemək yeməkdə) günah yoxdur. Sizin özünüzə də öz evlərinizdə, yaxud atalarınızın evlərində, yaxud analarınızın evlərində, yaxud qardaşlarınızın evlərində, yaxud bacılarınızın evlərində, yaxud əmilərinizin evlərində, yaxud bibilərinizin evlərində, yaxud dayılarınızın evlərində, yaxud xalalarınızın evlərində, yaxud açarları əllərinizdə olan (səlahiyyətiniz çatan) evlərdə, yaxud dostlarınızın evlərində yemək yeməkdən heç bir günah gəlməz. Bir ye...
Furqan Suresi, 33. Ayet: (Ya Rəsulum! Müşriklər) sənin yanına gəlib elə bir məsəl çəkməzlər ki, Biz sənə (onun) doğrusunu və (onların gətirdikləri misallardan) izahatca daha yaxşısını gətirməyək....
Fussilət Suresi, 3. Ayet: Ərəbcə Quran olaraq (onu) bilən bir qövm üçün ayələri müfəssəl izah edilmiş bir kitabdır....
Fussilət Suresi, 44. Ayet: Əgər Biz onu özgə bir dildə olan Quran etsəydik (Məkkə müşrikləri): “Məgər onun ayələri (bizim üçün) müfəssəl izah olunmalı deyildimi?! Bu nədir? (Quran) özgə dildə, (Peyğəmbər isə) ərəbmidir?!” – deyərdilər. (Ya Rəsulum!) De: “O, iman gətirənlərə hidayətdir və (cəhalət xəstəliyinə tutulmuş ürəklərə) şəfadır. İman gətirməyənlərin isə qulaqlarında karlıq (ağırlıq) vardır. O, (Quran) onları kor etmişdir. Onlar (sanki) uzaq bir yerdən çağırılırlar. (Heç bir şey eşitməz, heç bir şey anlamazlar)....
Zuxruf Suresi, 63. Ayet: İsa açıq-aşkar möcüzələrlə gəldiyi zaman dedi: “Həqiqətən, mən sizə hikmət gətirmişəm, həm də ixtilafda olduğunuz bəzi şeyləri (Tövratdakı bir sıra dini hökmləri) izah etmək üçün gəlmişəm. Allahdan qorxun və mənə itaət edin!...
Hədid Suresi, 17. Ayet: (Ey insanlar!) Bilin ki, Allah torpağa öldükdən sonra təzədən can verir. Biz ayələri sizə belə müfəssəl izah etdik ki, bəlkə, ağlınız başınıza gəlsin!...
Qəsəs Suresi, 34. Ayet: Qardaşım Harunun dili mənimkindən daha bəlağətlidir. Onu da mənimlə dediklərimi (Firon əhlinə izah edib) təsdiqləyəcək bir köməkçi göndər. Onların məni yalançı hesab edəcəklərindən qorxuram!”...
Qəsəs Suresi, 51. Ayet: Həqiqətən, Biz sözü (Quranı, keçmişlərə aid xəbərləri) onlar üçün bir-birinin ardınca (müfəssəl) izah etdik ki, bəlkə, öyüd-nəsihət qəbul etsinlər. (Bunlardan ibrət alıb iman gətirsinlər!)...
Taha Suresi, 113. Ayet: (Ya Rəsulum!) Biz onu (sənə göndərilən ilahi Kitabı) ərəbcə Quran olaraq nazil etdik. Biz orada (kafirlərə əzab veriləcəyinə dair) təhdidləri (cürbəcür misallarla) təkrar-təkrar izah etdik ki, bəlkə, onlar pis əməllərindən çəkinsinlər, yaxud (onu öyüd-nəsihətlərindən) ibrət alsınlar! (Quran onlara öyüd-nəsihət versin!)...
Ənam Suresi, 46. Ayet: (Ya Rəsulum!) De: “Bir deyin görüm, əgər Allah sizin qulaqlarınızı və gözlərinizi əlinizdən alsa, ürəklərinizə möhür vursa, onları sizə Allahdan qeyri hansı tanrı qaytara bilər?” Gör Biz ayələrimizi onlara necə izah edirik, sonra onlar ondan gör necə üz döndərirlər....
Ənam Suresi, 55. Ayet: Biz ayələrimizi belə müfəssəl izah edirik ki, günahkarların yolu açıq-aydın bilinsin....
Ənam Suresi, 65. Ayet: De: “Allah başınızın üstündən və ayaqlarınızın altından (göydən və yerdən) sizə əzab göndərməyə, sizi dəstələr halında qarışdırmağa və birinizə digərinizin zorunu daddırmağa qadirdir!” Gör ayələrimizi onlara nə cür izah edirik ki, bəlkə, başa düşsünlər!...
Ənam Suresi, 97. Ayet: Suyun və qurunun zülmətində (yolunuzu) düz getmək üçün ulduzları sizin üçün yaradan da Odur. Biz bu ayələri anlayan bir camaat üçün bu cür ətraflı izah etdik....
Ənam Suresi, 105. Ayet: Biz ayələrimizi belə açıqlayırıq ki, onlar (sənin peyğəmbərliyini inkar edənlər): “Sən dərs almısan (bunları başqalarından öyrənmisən)”, - desinlər və Biz də onu (Quranı) bilən (elm və bilik sahibi olan) bir camaata izah edək. (Kafirlər Allahın birliyini, qüdrət və əzəmətini inkar etməklə daha şiddətli əzaba layiq olsunlar, möminlər isə onları təsdiq etdikləri üçün daha çox savab qazansınlar)....
Ənam Suresi, 126. Ayet: Bu, Rəbbinin doğru yoludur. Biz ayələrimizi düşünüb anlayan bir camaat üçün artıq müfəssəl izah etmişik....
Ənam Suresi, 154. Ayet: Sonra Biz yaxşı işlər görən kimsəyə - Musaya (bəxş etdiyimiz neməti) tamamlamaq, hər şeyi ətraflı izah etmək üçün ona bir hidayət və (ilahi) mərhəmət olaraq kitabı (Tövratı) verdik ki, bəlkə, yəhudilər (bununla) öz Rəbbinə qovuşacaqlarına (Onun hüzuruna gedəcəklərinə) inansınlar!...
Ənam Suresi, 44. Ayet: Fe lemmâ nesû mâ zukkirû bihî fetahnâ aleyhim ebvâbe kulli şey’(şey’in), hattâ izâ ferihû bimâ ûtû ehaznâhum bagteten fe izâhum mublisûn(mublisûne)....
Əraf Suresi, 201. Ayet: İnnellezînettekav izâ messehum tâifun mineş şeytâni tezekkerû fe izâhum mubsırûn(mubsırûne)....
Kəhf Suresi, 78. Ayet: 1. kâle : dedi 2. hâzâ : bu 3. firâku : ayrılık, ayrılma 4. bey-nî ve beyni ke : benimle senin aranda, aramızda
Kəhf Suresi, 78. Ayet: Dedi ki: «İşte bu, benimle senin aramızın ayrılışıdır. Üzerine sabra muktedir olamadığın şeylerin izahını sana haber vereceğim.»...
Kəhf Suresi, 82. Ayet: 1. ve emmâ el cidâru : ve duvar meselesine gelince, duvar ise 2. fe kâne : böylece idi 3. li gulâmeyni : iki (erkek) çocuğa ait, iki (erkek) çocuğun 4....
Kəhf Suresi, 82. Ayet: «Duvara gelince, şehirde iki yetim oğlanındı. Altında ise onlara ait bir hazine var idi. Babaları da sâlih bir kimse idi. Artık Rabbin diledi ki onlar sinn-i rüşte ersinler de hazinelerini çıkarıversinler. (Bu) Rabbinden bir rahmet olarak (böyle yapılmıştır). Ve onu kendi reyimle yapmış olmadım. İşte bu, üzerine sabra takat getiremediğin şeyin izahıdır....
Furqan Suresi, 33. Ayet: Senin İslâm’a davetini baltalamak için, hangi sual ve değerlendirmelerle karşına çıkarlarsa çıksınlar, biz onların bütün safsatalarını çürütecek dini hakikatların delillerini, gerekçelerini, insani ve ahlaki değerlerin zaruretini; bunların en güzel izahını kesinlikle sana bildireceğiz....
Nəml Suresi, 45. Ayet: Ve lekad erselnâ ilâ semûde ehâhum sâlihan eni’budûllâhe fe izâhum ferîkâni yahtesımûn(yahtesımûne)....
Zümər Suresi, 68. Ayet: Ve nufiha fîs sûri fe saıka men fîs semâvâti ve men fîl ardı illâ men şâallâh(şâallâhu), summe nufiha fîhi uhrâ fe izâhum kıyâmun yanzurûn(yanzurûne). ...
Zuxruf Suresi, 47. Ayet: Fe lemmâ câehum bi âyâtinâ izâhum minhâ yadhakûn(yadhakûne)....
Müzzəmmil Suresi, 12. Ayet: Muhakkak ki bizim yanımızda enkal (güçlü bağlar, zincirler) ve cahîm (cehennem, yakıcı ateş) vardır. Not: Ünlü Kur'ân yorumcusu İmam Razi, gelecek yaşamdaki azabın bu sembolizmini izah ederken şunları söyler: "Bu dört durum, kişinin hayattayken yaptıklarının ruhî sonuçları olarak görülebilir. "Ağır prangalar", ruhun önceki maddi ilgilerine ve bedenî zevklerine mahkûmiyetinin devam etmesinin bir sembolüdür. Bunların gerçekleşmesinin imkânsız hâle geldiği o gün, bu prangalar ve zincirler, yeniden ...
Bəqərə Suresi, 76. Ayet: Onlar amənu olanlarla (Allaha təslim olmağı diləyənlərlə) qarşılaşdıqları zaman: ‘Amənu olduq.’ dedilər. Yalnız qaldıqları zaman bir-birlərinə: ‘Allahın sizə bildirdiyi şeyləri (Rəsulallah haqqında bildirdiklərini) Rəbbinizin dərgahında sizə qarşı onu ‘hüccət (dəlil) göstərsinlər’ deyəmi onlara (möminlərə) izah edirsiniz? Hələ ağıl işlətmirsinizmi?’ dedilər....
Ali-İmran Suresi, 7. Ayet: Kitabı sənə endirən Odur. Onun bir qismi möhkəm (hökm ehtiva edən, mənası açıq olan) ayələrdir, onlar Kitabın əsasıdır və digərləri mütəşabihdir (izaha ehtiyac duyulan ayələrdir). Lakin qəlblərində əyrilik (batilə meyli) olanlar, bu səbəblə mütəşabih olanlara (izahat tələb edən ayələrə) tabe olarlar. Ondan fitnə çıxarmaq üçün onu açıqlamaq istəyərlər. Onun açıqlamasını Allahdan başqa kimsə bilməz və elmdə rüsuh sahibləri isə: ‘Biz Ona iman etdik, hamısı Rəbbimizin dərgahındandır’ deyərlər. Onlar...
Əraf Suresi, 53. Ayet: Onlar yalnız onun təvilinəmi (izahına) baxırlar? Onun təvilinin gəldiyi gün daha öncə onu unutmuş olanlar: ‘Rəbbimizin rəsulları haqq ilə gəlmişdir. Artıq bizə şəfaət edəcək şəfaətçilər varmı ki, bizə şəfaət etsinlər. Və ya (dünyaya) qaytarılmış olsaydıq, etdiklərimizdən başqasını edərdik.’ deyərlər. Nəfslərini hüsrana uğratdılar. Uydurduqları şeylər onlardan ayrıldı....
İsra Suresi, 89. Ayet: And olsun ki, Biz bu Quranda bütün məsələlərdən (misallardan) izah etdik. Buna baxmayaraq insanların çoxu yalnız inkar edərək qəbul etmədi....
Kəhf Suresi, 70. Ayet: (Xızır ə.s): ‘Mənə tabe olduğun təqdirdə sənə anlatmadığım mövzularda (izah etmədikcə) məndən bir şey soruşma.’ dedi....
Saffat Suresi, 13. Ayet: (Onlara) xatırladıldığı (izah edildiyi) zaman təzəkkür etməzlər....
Hədid Suresi, 17. Ayet: Allahın torpağı ölümündən sonra həyat verərək diriltdiyini bilin! (Beləcə) ayələri sizə izah etdik. Bəlkə siz ağıl işlədərsiniz....
Qiyamə Suresi, 19. Ayet: Sonra Onun bəyanı (izahı) şübhəsiz ki, Bizə aiddir....
Əraf Suresi, 32. Ayet: De: “Allahın Öz qulları üçün üzə çıxartdığı zinəti və təmiz ruziləri kim haram etmişdir?” De: “Bunlar dünya həyatında (hamıya), Qiyamət günü isə yalnız möminlərə məxsusdur”. Biz dərk edən adamlar üçün ayələri belə­ izah edirik....
Əraf Suresi, 52. Ayet: Biz onlara biliyimizlə izah etdiyimiz, iman gətirən camaat üçün hidayət və mərhəmət olan bir Kitab göndərdik....
Əraf Suresi, 58. Ayet: Yaxşı torpaqda bitkilər Rəbbinin izni ilə (çox asanlıqla) bitər, pis torpaqda isə onlar yalnız çox çətinliklə yetişər. Biz ayələri şükür edən bir qövmə beləcə izah edirik....
Əraf Suresi, 174. Ayet: Biz ayələri beləcə izah edirik ki, bəlkə (haqq yola) qayıdalar....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Əgər tövbə etsələr, namaz qılıb zəkat versələr, onlar sizin din qardaşlarınızdır. Biz ayələri bilən adamlara beləcə izah edirik....
Yunus Suresi, 5. Ayet: Günəşi işıqlı, ayı nurlu edən, illərin sayını və hesabı biləsiniz deyə ona mənzillər (səfhələr) müəyyən edən Odur. Allah bunları yalnız haqq naminə yaratmışdır. O, ayələri bilən adamlara (belə) izah edir....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Dünya həyatının məsəli göydən endirdiyimiz suyun məsəlinə bənzəyir ki, onun sayəsində insanların və heyvanların yediyi yer bitkiləri bir-birinə qatışır. Nəhayət, yer öz bərbəzəyinə bürünüb rövnəqləndiyi və onun sakinləri ona (onun məhsulunu yığmağa) qadir olduqlarını güman etdikləri zaman gecə yaxud gündüz əmrimiz yerə yetişər. Biz onu, elə bir biçilmiş sahəyə döndərərik ki, sanki dünən heç bol (məh­­sulu) olmamışdı. Biz ayələri düşünən adamlar üçün beləcə izah edirik....
Yunus Suresi, 37. Ayet: Bu Quran Allahdandır, Ondan başqası tərəfindən uydurula bilməz. Lakin o, özündən əvvəlkiləri təsdiqləyən və aləmlərin Rəbbi tərəfindən (nazil edilmiş), içində də heç bir şəkk-şübhə olmayan kitabları müfəssəl izah edəndir....
Hud Suresi, 1. Ayet: Əlif. Ləm. Ra. (Bu,) Müdrik, (hər şeydən) Xəbərdar (olan Allah) tərəfindən, ayələri mükəmməlləşdirilmiş, sonra da ətraflı izah edilmiş bir Kitabdır....
Əhqaf Suresi, 27. Ayet: Biz sizin ətrafınızda olan şəhərləri məhv etdik. Biz ayələri onlara (müxtəlif cür) izah etdik ki, bəlkə (küfrdən) əl çəkələr....
Rum Suresi, 28. Ayet: O sizə özünüzdən bir məsəl çəkdi; sahib olduğunuz kölələr içərisində sizə verdiyimiz nemətlərdə sizinlə bərabər eyni hüquqa malik olan, özünüzdən çəkindiyiniz kimi, onlardan da çəkindiyiniz şərikləriniz varmı? Biz ayələri düşünüb daşınan insanlar üçün belə müfəssəl izah edirik....
Yusif Suresi, 111. Ayet: Onların rəvayətlərində ağıl sahibləri üçün bir ibrət vardır. (Bu Quran) uydurulmuş bir kəlam deyildir. Ancaq özündən əvvəlkiləri təsdiqləyən və hər şeyi müfəssəl izah edəndir; iman gətirən bir camaat üçün hidayət və mərhəmətdir....
Rəd Suresi, 2. Ayet: Gördüyünüz göyləri dirəksiz yüksəldən, sonra da Ərşə ucalan, müəyyən vaxta qədər (göydə) hərəkət edən günəşi və ayı (əmrinə) tabe edən Allahdır. O, işləri yoluna qoyur və ayələrini (belə) izah edir ki, bəlkə Rəbbinizlə qarşılaşacağınıza yəqinliklə inanasınız....
Nəhl Suresi, 44. Ayet: (Biz onları) aydın dəlillər və kitablarla (göndərdik). Sənə də Zikri nazil etdik ki, insanlara, onlara nazil olanı izah edəsən və bəlkə onlar fikirləşələr....
Nəhl Suresi, 89. Ayet: O gün hər ümmətə özlərindən bir şahid göndərəcəyik, səni də onlara şahid gətirəcəyik. Biz Kitabı sənə hər şey üçün bir izah, müsəlmanlara da doğru yolu göstərən rəhbər, mərhəmət və müjdə olaraq nazil etdik....
İsra Suresi, 12. Ayet: Biz gecə və gündüzü iki əlamət etdik. Rəbbinizdən lütf diləyəsiniz, illərin sayını və hesabı biləsiniz deyə gecənin əlamətini silib gündüzün işıqlı əlamətini gətirdik. Biz hər şeyi təfsilatı ilə izah etdik....
İsra Suresi, 41. Ayet: Biz bu Quranda (dinin ehkamlarını) izah etdik ki, onlar düşünüb ibrət alsınlar. Lakin (bu) onların yalnız nifrətini artırır....
İsra Suresi, 89. Ayet: Biz bu Quranda insanlar üçün hər cür məsəli müfəssəl izah etdik. Lakin insanların çoxu yalnız küfrü seçdi....
Kəhf Suresi, 54. Ayet: Biz bu Quranda insanlar üçün hər cür məsəli ətraflı izah etdik. İnsan isə ən çox mübahisə edəndir....
Nur Suresi, 18. Ayet: Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Allah Biləndir, Müdrikdir....
Nur Suresi, 58. Ayet: Ey iman gətirənlər! Sahib olduğunuz kölələr və həddi-buluğa çatmayanlar (yanınıza girmək istədikdə) qoy üç vaxtda sizdən izin istəsinlər: sübh namazından əvvəl, günorta paltarınızı çıxartdığınız zaman və gecə namazından sonra. (Bu) sizin çılpaq ola biləcəyiniz üç vaxtdır. Qalan vaxtlarda bir-birinizin yanına (icazəsiz) girməkdə nə sizə, nə də onlara heç bir günah gəlməz. Allah ayələri sizə belə izah edir. Allah Biləndir, Müdrikdir....
Nur Suresi, 59. Ayet: Sizin uşaqlar da həddi-buluğa çatanda qoy özlərindən əvvəlkilər (yanınıza girmək üçün) izn istədikləri kimi izin istəsinlər. Allah Öz ayələrini sizə belə izah edir. Allah Biləndir, Müdrikdir....
Nur Suresi, 61. Ayet: Kora günah gəlməz, çolağa günah gəlməz, bir də xəstəyə günah gəlməz. Sizin özünüzə də öz evlərinizdə, yaxud ata­­larınızın evlərində, yaxud analarınızın evlərində, yaxud qardaşlarınızın evlərində, yaxud bacılarınızın evlərində, ya­­xud əmilərinizin evlərində, yaxud bibilərinizin evlərində, yaxud dayılarınızın evlərində, yaxud xalalarınızın evlərində, yaxud açarları əllərinizdə olan evlərdə, yaxud dostlarınızın evlərində yemək yeməkdə heç bir günah gəlməz. Bir yerdə, yaxud ayrı-ayrılıqda yemək ye...
Furqan Suresi, 32. Ayet: Kafirlər dedilər: “Nə üçün Quran ona bir dəfəlik bütöv nazil olmadı?” Biz onu sənin qəlbini möhkəmləndirmək üçün tədricən nazil etdik və onu ən gözəl şəkildə (ayəbəayə) izah etdik....
Fussilət Suresi, 3. Ayet: ayələri Quran kimi ərəbcə müfəssəl izah edilmiş, (anlaya) bilən camaat üçün (nəzərdə tutulmuş) bir Kitabdır....
Fussilət Suresi, 44. Ayet: Əgər Biz onu yad bir dildə Quran etsəydik, onlar deyərdilər: “Nə üçün onun ayələri müfəssəl izah edilməmişdir? Yad dil və ərəb (peyğəmbər)?!” De: “O, iman gətirənlərə doğru yol göstəricisi və şəfadır”. İman gətirməyənlərin isə qulaqlarında tıxac vardır. Onlar ona qarşı kordurlar. Onlar (sanki) uzaq bir yerdən çağırılırlar....
Zuxruf Suresi, 63. Ayet: İsa aydın dəlillərlə gəldiyi zaman dedi: “Mən sizə hikmət gətirmişəm və barəsində ziddiyyətə düşdüyünüz bəzi şeyləri izah etmək üçün (gəlmişəm). Allahdan qorxun və mənə itaət edin!...
Hədid Suresi, 17. Ayet: Bilin ki, Allah torpağı onun ölümündən sonra dirildir. Biz ayələri sizə izah etdik ki, bəlkə anlayasınız....
Hədid Suresi, 23. Ayet: (Allah bunu) əlinizdən çıxana kədərlənməyəsiniz və Onun sizə verdiyinə (həddindən artıq) sevinməyəsiniz deyə (belə izah edir). Allah heç bir özündən razını, özünü öyəni sevmir....
Ənam Suresi, 46. Ayet: De: “Bir deyin görək, əgər Allah sizin eşitmə və görmə qabiliyyətinizi əli-nizdən alsa, qəlblərinizə möhür vursa, Allahdan başqa hansı ilah onları sizə qaytara bilər?” Bax gör, Biz ayələri necə izah edirik, sonra onlar (yenə) üz çevirirlər....
Ənam Suresi, 55. Ayet: Günahkarların tutduğu yolun aydınlaşdırılması üçün Biz ayələrimizi beləcə bir-bir izah edirik....
Ənam Suresi, 65. Ayet: De: “(Allah) başınızın üstündən və ya ayaqlarınızın altından üzərinizə əzab göndərməyə, ya da sizi qarışıqlığa salıb dəstə-dəstə etməyə və birinizə digərinin gücünü daddırmağa qadirdir”. Bax gör! Biz ayələri belə izah edirik ki, bəlkə başa düşsünlər....
Ənam Suresi, 97. Ayet: Qurunun və dənizin qaranlıqlarında yolu tapa biləsiniz deyə sizin üçün ulduzları yaradan Odur. Artıq Biz ayələri bilən bir qövmə izah edirik....
Ənam Suresi, 98. Ayet: Sizi tək bir candan yaradan Odur. (Sizin üçün) qərar tutacağınız və əmanət saxlanılan yer vardır. Artıq Biz ayələri anlayan bir qövmə izah edirik....
Ənam Suresi, 105. Ayet: Biz ayələri beləcə izah edirik ki, onlar: “Sən dərs almısan”– desinlər və Biz də onu (Quranı) bilən adamlara izah edək....
Ənam Suresi, 126. Ayet: Rəbbinin doğru yolu budur. Artıq Biz ayələri düşünən bir xalqa izah etdik....
Ənam Suresi, 154. Ayet: Sonra Biz Musaya – yaxşı iş görən kimsəyə (nemətimizi) tamamlamaq məqsədilə, hər şeyi müfəssəl izah edən, doğru yolu göstərən bir rəhbər və mərhəmət olaraq Kitab verdik ki, bəlkə onlar öz Rəbbi ilə qarşılaşacaqlarına iman gətirələr....
Qiyamə Suresi, 19. Ayet: Sonra, sözsüz ki, onu izah etmək də Bizə aiddir....
Yusif Suresi, 111. Ayet: Əlbəttə, onların bu qissələrində ağıl sahibləri üçün ibrətlər oldu və bunlar iftira hədislər deyil. Lakin təsdiqidir özündən qabaq olanların və külli şeyin müfəssəl izahıdır və hidayət və rəhmətdir inanan qoum üçün!...
Əraf Suresi, 52. Ayet: Həqiqətən Biz onlara (geniş) elm əsasında ətraflı izah etdiyimiz (kəlmələrini ayə və surələrə, möhkəm və mütəşabihlərə, «nəss» və «zahir»lərə, mənasını isə əsl və qollara, müxtəlif elm və maariflərə böldüyümüz) bir kitab gətirdik ki, o, iman gətirən bir dəstə üçün başdan-başa hidayət və rəhmətdir....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Beləliklə, əgər tövbə etsələr, namaz qılsalar və zəkat versələr, onlar sizin din qardaşlarınız olacaqlar. Biz öz ayə və nişanələrimizi bilən dəstə üçün ətraflı surətdə izah edirik....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Həqiqətən dünya həyatı göydən (qar və yağış şəklində) nazil etdiyimiz su kimidir ki, onun vasitəsilə insanların və heyvanların yedikləri yer bitkiləri bir-birinə qarışır. Nəhayət, yer üzü öz gözəlliyini əldə etdiyi və zinətləndiyi və onun sakinləri özlərinin ona (ondan bəhrələnməyə) qadir olduqlarını güman etdikləri zaman, (birdən) Bizim əmrimiz gecə, ya gündüz çağı (soyuq və ya isti, sel və ya da dolu şəklində) gəlib ona çatır. Beləliklə, onları sanki dünən ayaq üstə olmamış kimi biçilmiş, quru...
Yunus Suresi, 37. Ayet: Bu Qur’an Allahdan qeyrisi tərəfindən bir uydurma və yalan deyildir və (onun belə olması bir qayda olaraq və ağıl baxımından da qeyri-mümkündür) lakin özündən əvvəlkilərin (Tövrat və İncilin) təsdiq(ləyicis)i və hər bir (səmavi) kitabın şərhi və ətraflı izahıdır. Onda heç bir şəkk-şübhə yoxdur və aləmlərin Rəbbi tərəfindəndir....
Hud Suresi, 1. Ayet: Əlif, Lam, Ra. (Mən bütün əşyaları görən Allaham. Mənim kitabım həmin bu hərflərdən təşkil olunmuşdur, amma eyni zamanda möcüzədir. Mənim kitabımın möhkəm və bu cür mütəşabih ayələri vardır. Bu hərflər Allahla Onun peyğəmbəri Muhəmməd səlləllahu əleyhi və alihi və səlləm arasında olan rəmzlərdir. Bu Qur’an) ayələri (kəlmələrinin fəsihliyi, quruluşunun möhkəmliyi, məzmununun xəta, ixtilaf və nəsxdən qorunması ilə) möhkəmlənmiş, sonra isə hikmətli və xəbərdar (Allah) tərəfindən (surələr, ayələr, h...
Yusif Suresi, 111. Ayet: Şübhəsiz, onların (peyğəmbərlərin və onların ümmətlərinin) başlarına gələnlərdə ağıl sahibləri üçün bir ibrət vardır. (Bu Qur’an) yalandan uydurulması mümkün olan bir söz deyil. Lakin özündən öncə olan (səma kitabların)ı təsdiq edən, (din işləri və mənəvi maarif barəsində) hər bir şeyi müfəssəl izah edən və imanı olan tayfa üçün doğru yol göstərən və mərhəmətdir....
Nəhl Suresi, 64. Ayet: Biz bu kitabı sənə yalnız barəsində ixtilafda olduqları şeyi (müsəlmanların kafirlərlə və kitab əhli ilə olan ixtilaflarını) onlara izah etməyin və iman gətirən dəstəyə hidayət və rəhmət olması üçün nazil etmişik....
İsra Suresi, 12. Ayet: Biz, gecə ilə gündüzü (Öz tovhid, qüdrət və hikmətimizin) iki nişanə(si) etdik. Beləliklə gecə olan nişanəni qaranlıq, gündüz olan nişanəni isə işıqlı etdik ki, siz (aydınlıqda) Rəbbinizdən lütf və mərhəmət istəyəsiniz (işləmək və qazanc əldə etməklə məşğul olasınız) və həmçinin (gecə ilə gündüzün birləşməsindən ay, ayların birləşməsindən il düzəldəsiniz və onun vasitəsi ilə) illərin sayını və hesabı (işlərin, müqavilələrin, ömürlərin, hadisələrin hesabını) biləsiniz. Biz hər bir şeyi ona münasi...
Furqan Suresi, 33. Ayet: Onlar sənin (peyğəmbərliyinə tənə vurmaq) üçün (sehrbaz, şair, əfsanə söyləyən və bu kimi) hər nə məsəl və sifət gətirsələr, Biz (cavabında) sənin üçün həqiqəti və daha gözəl izah, açıqlama gətiririk....
Əraf Suresi, 58. Ayet: (Torpağı) yaxşı və əlverişli məmləkətin bitkisi Rəbbinin izni ilə bol və bərəkətli çıxar. (Torpağı) pis və əlverişsiz olandan isə faydasız bitkidən başqa bir şey çıxmaz. Şükür edəcək bir topluluq üçün biz ayələri belə müxtəlif yönlərdən izah edirik....
Nəhl Suresi, 89. Ayet: (Ey Muhamməd!) Hər ümmətə özlərindən bir şahid göndərəcəyimiz, səni də onlara bir şahid olaraq gətirəcəyimiz günü düşün. Biz sənə bu kitabı hər şey üçün bir izah, doğru yolu göstərən bir bələdçi, bir rəhmət və müsəlmanlar üçün bir müjdə olaraq endirdik....
Bəqərə Suresi, 68. Ayet: Onlar: "Bizim üçün öz Rəbbini çağır, qoy bizə izah etsin ki, o (inək) necə olmalıdır ?" dedilər. O dedi: "Buyurur ki, o nə yaşlı nə də çox cavan inəkdir, bunların arasında olan orta yaşlıdır. Sizə nə buyurulursa, onu da edin! "...
Bəqərə Suresi, 69. Ayet: Onlar dedilər: "Bizim üçün öz Rəbbini çağır, qoy bizə izah etsin ki, o nə rəngdə olmalıdır ?" Musa dedi: "Buyurur ki, o tünd sarı rəngli, göz oxşayan bir inəkdir."...
Bəqərə Suresi, 70. Ayet: Onlar dedilər: "Bizim üçün öz Rəbbini çağır, qoy bizə izah etsin ki, o necə olmalıdır ? Axı bizim üçün inəklər bir-birinə bənzərdir. Əgər Allah istəsə, düz yolda olarıq"...
Bəqərə Suresi, 242. Ayet: Allah öz ayələrini sizə izah edir ki, bəlkə ağıla gələsiniz....
Ali-İmran Suresi, 7. Ayet: Kitabı sənə nazil edən Odur. Orada qəti mənalı ayələr vardır ki, bunlar Kitabın əsasıdır. Başqa ayələr isə oxşar mənalıdır. Qəlblərində sapma meyli olanlar fitnə-fəsad törətmək, (istədikləri kimi) izah etmək arzusu ilə oxşar mənalıya uyurlar. Allahdan başqa isə onun izahını heç kəs bilməz. Bilikdə möhkəm olanlar deyərlər: "Biz Ona inandıq, hamısı Rəbbimizdəndir." Bunu ancaq ağıl sahibləri anlayarlar...
Ənam Suresi, 55. Ayet: Ayələrimizi beləcə müfəssəl izah edirik ki, günahkarların yolu aydın görünsün....
Ənam Suresi, 105. Ayet: Ayələrimizi Biz beləcə müfəssəl aydınlaşdırırıq ki, onlar: "Sən kimdənsə dərs almısan." - desinlər, Biz isə bunu anlayan adamlara izah edək....
Ənam Suresi, 126. Ayet: Bu, sənin Rəbbinin düz yoludur. Biz ayələri düşünüb - daşınan adamlar üçün müfəssəl izah etdik....
Əraf Suresi, 52. Ayet: Biz onlara bir Kitab gətirdik və onu iman gətirənlərə düz yol və mərhəmət kimi elmlə müfəssəl izah etdik....
Əraf Suresi, 174. Ayet: Ayələri Biz belə müfəssəl izah edirik ki, bəlkə onlar (haqqa) dönələr....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Əgər tövbə etsələr, namaz qılıb zəkat versələr, onda onlar dində sizə qardaşdırlar. Biz anlayıb bilən adamlar üçün ayələrimizi belə izah edirik....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Bu dünya həyatı göydən endirdiyimiz suya bənzər ki, insanların və heyvanların qidalandığı yer bitkiləri onunla bir-birinə qarışdı. Yer öz cah-cəlalını alıb bəzəndikdə və onun sakinləri düşünəndə ki, artıq ona sahibdirlər, gecə və ya gündüz Bizim ona [Yerə] əmrimiz gəldi və onu məhsulu yığılmış sahə etdik, sanki dünən heç bol məhsullu olmamışdı. Düşünən adamlar üçün ayələri Biz belə izah edirik!...
Yunus Suresi, 39. Ayet: Bəli, onlar qavraya bilmədikləri və hələ izahı onlara gəlməmiş bir şeyi yalan hesab etmişdilər. Bir bax, zalımların aqibəti necə oldu!...
Nəhl Suresi, 44. Ayet: Onları aydın dəlillərlə və kitablarla (göndərdik). Sənə də Zikri [Quranı] göndərdik ki, insanlara nə nazil edildiyini onlara izah edəsən və bəlkə onlar bir fikirləşələr....
İsra Suresi, 41. Ayet: Biz bu Quranda (hər şeyi) müfəssəl izah etdik ki, onlar düşünüb daşınalar. Bu, onları (haqdan) daha da uzaqlaşdırdı....
İsra Suresi, 89. Ayet: Biz bu Quranda insanlar üçün (gətirdiyimiz) hər bir məsəli müfəssəl izah etdik. İnsanların çoxu isə inkarcılıqdan başqasını qəbullanmadı....
Fussilət Suresi, 3. Ayet: ayələri bilən adamlar üçün ərəbcə Quran şəklində müfəssəl izah edilmiş Kitabdır...
Zuxruf Suresi, 52. Ayet: Yaxud mən öz fikrini çətinliklə izah edən bu həqir kimsədən daha xeyirli deyiləmmi?...
Hədid Suresi, 17. Ayet: Bilin ki, Allah yeri ölümündən sonra dirildir! Biz sizin üçün ayələrimizi izah etdik ki, bəlkə ağıla gələsiniz....
Qiyamə Suresi, 19. Ayet: Sonra, onu izah etmək də Bizə aiddir....
Bəqərə Suresi, 219. Ayet: Sana aklı karıştıran, örten şeylerden/aklı örtmekten ve şans oyunlarından soruyorlar. De ki: "Bu ikisinde büyük bir zaman kaybına neden olma/hayırda ağırda alma/zarar verme/kusur oluşturma, bir de insanlar için bazı menfaatler vardır. Zaman kaybına neden olma/hayırda ağırda alma/zarar verme/kusur oluşturma durumu, menfaatlerinden daha büyüktür." Yenə səndən, nəyi Allah yolunda xərcləmələri olduqlarını soruşurlar. De ki: "Ehtiyacınızdan artığını xərcləyin." Allah, yaxşı-yaxşı düşünəsiniz deyə ayə...
Ali-İmran Suresi, 138. Ayet: Bu əmrlər, insanlar üçün bir izah və Allahın mühafizəsi altına daxil olan kəslər üçün yol göstərmə və öyüd-nəsihətdir....
Nisa Suresi, 176. Ayet: Səndən kəlalə/birinci dərəcədə varisi olmayan şəxslər haqqında fətva istəyirlər. De ki: "Allah, sizə fətva verəcək." Övladı olmayan, bacısı olan bir şəxs ölsə, miras qoyduğu şeyin yarısı bacınındır. Və bacının övladı yoxdursa, qardaş onun varisi olar. Əgər övladı olmayan qardaşın varisi olan bacılar iki nəfərdirsə, övladı olmadan ölən qardaşın qoyub getdiyinin üçdə-ikisi onlarındır. Əgər övladı olmadan ölən adamın qardaşları və bacıları varsa, o zaman kişi üçün iki qadının payı [qədər pay] var. ...
Maidə Suresi, 75. Ayet: Məryəmin oğlu Məsih, yalnız bir elçidir. Ondan əvvəl də elçilər gəlib getmişlər. Anası da çox doğruçu bir qadındır. Hər ikisi də yemək yeyirdi. Bax gör, onlara ayələri necə izah edirik. Sonra yenə bax gör, onlar necə döndərilirlər!...
Maidə Suresi, 89. Ayet: 89) Allah, sizi qəsdən olmayan/vərdiş etdiyiniz andlara görə sorğu-suala çəkməz. Lakin bilə-bilə etdiyiniz/əhd bağladığınız andlara görə sorğu-suala çəkər; onun kəffarəsi ailənizə yedirdiyiniz şeylərin ən xeyirlisi/ən yaxşısı ilə on yoxsulu yedirmək və ya giydirmektir. Və yaxud da bir köləni azad etməkdir. Verəcək bir şey tapa bilməyən kimsə üçün də üç gün oruc tutmaqdır. Bu, pozduğunuz andların kəffarəsidir. Və andlarınızı qoruyun. Allah, əvəzini ödəyərsiniz deyə ayələrini sizin üçün belə izah ...
Ənam Suresi, 46. Ayet: De ki: "Heç fikirləşmisinizmi, əgər Allah sizin eşitmə və görmə qabiliyyətinizi alsa və ürəklərinizə möhür vursa, onları sizə Allahdan qeyri hansı məbud gətirə bilər?" Bax gör, Biz ayələri necə izah edirik. Sonra da onlar üz çevirirlər və qadağan edirlər!...
Ənam Suresi, 55. Ayet: Və Biz ayələri belə müfəssəl izah edirik. Və günahkarların yolu meydana çıxsın/sənə məlum olsun deyə....
Ənam Suresi, 57. Ayet: De ki: "Mən Rəbbimdən açıq-aydın bir dəlillə gəldim. Siz isə o dəlili təkzib etdiniz. O tez gəlməsini istədiyiniz şey mənim yanımda deyil, hökm ancaq Allahındır, həqiqəti O izah edər/gerçəkləşdirər və O, ayırd edənlərin ən xeyirlisidir."...
Ənam Suresi, 65. Ayet: De ki: "O, üstünüzdən və ayaqlarınızın altından əzab göndərməyə, yaxud da sizi zidd qruplara ayırıb birinizə digərinizin qisasını daddırmağa qadirdir." Bax, onlar yaxşıca anlasınlar deyə ayələrimizi necə də müxtəlif cəhətlərdən/müfəssəl surətdə izah edirik....
Ənam Suresi, 66. Ayet: Sənin qövmün isə əzab/Quran/ayələrin müfəssəl izahı haqq olduğu halda, onu təkzib etdi. De ki: "Mən sizin üçün, işləri müəyyən bir proqrama görə nizamlayan və bu proqramı qoruyaraq, dəstəkləyərək tətbiq edən" biri deyiləm....
Ənam Suresi, 97. Ayet: Və Allah, qurunun və dənizin qaranlıqlarında, sizə göstərdikləri doğru yolu tapa biləsiniz deyə ulduzları sizin üçün tanıdandır. Şübhəsiz ki, Biz, bilən bir tayfa üçün ayələri müfəssəl olaraq izah etdik....
Ənam Suresi, 98. Ayet: Və O, sizi bir tək nəfsdən inşa edəndir. Sonra da bir qərar yeri və əmanət yeri...[#232] -Biz həqiqətən ayələri, yaxşı anlayan bir tayfa üçün müfəssəl olaraq izah etdik.-...
Ənam Suresi, 105. Ayet:  Bax beləcə, Biz sənə: "Sən dərs almısan/bunları bir yerdən oxuyub öyrənmisən" desinlər və [Biz də] izah edək deyə ayələri müxtəlif şəkillərdə gətiririk/açıqlayırıq....
Ənam Suresi, 119. Ayet: Və sizə nə olub ki, O sizə, məcbur qalmadıqca haram olan şeyləri ətraflı izah etdiyi halda, Allahın adı çəkilmişlərdən yemirsiniz? Və şübhəsiz ki, bir çoxları bilmədən istəklərinə uyaraq yoldan çıxırlar. Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin, həddi aşanları ən yaxşı biləndir....
Ənam Suresi, 126. Ayet: Və bax bu, Rəbbinin doğru yoludur. Həqiqətən Biz, xatırlayıb ibrət alan bir tayfa üçün ayələri geniş bir şəkildə izah etdik....
Ənam Suresi, 154. Ayet: Sonra Biz, öz Rəbbi ilə qarşılaşacaqlarına inansınlar deyə, yaxşı-gözəl işlər görənlərə hər şeyi kamil və müfəssəl izah etmək, bələdçi və rəhmət olmaq üçün Musaya Kitabı verdik....
Əraf Suresi, 32. Ayet: De ki: "Allahın, bəndələri üçün üzə çıxartdığı zinətləri və təmiz ruziləri kim haram etmişdir?" De ki: "Bunlar, müvəqqəti dünya həyatında inananlar üçündür -qiyamət günündə yalnız onlara məxsus olacaq.-" Bax beləliklə Biz, ayələrimizi bilən bir tayfaya belə ətraflı izah edirik....
Əraf Suresi, 52. Ayet: Heç şübhəsiz onlara, inananlar üçün bir yol göstərən və rəhmət olaraq, müfəssəl bir elmlə tam izah etdiyimiz bir Kitab gətirmişdik....
Əraf Suresi, 58. Ayet: Və gözəl məmləkətin bitkisi, Rəbbinin izni ilə/elmi ilə çıxaq; pis olandan isə faydasız bitkidən başqa bir şey çıxmaz. Biz, ona verilən nemətlərin əvəzini verən bir qövm üçün ayələri beləcə cürbəcür, təkrar-təkrar izah edirik....
Əraf Suresi, 174. Ayet: Biz, ayələri bax beləcə təfsilatı ilə izah edirik ki, fikirləşsinlər....
Tövbə Suresi, 11. Ayet: Bundan sonra əgər tövbə etsələr, səlatı yerinə yetirsələr [maddi və zehni baxımdan dəstək olma; cəmiyyəti maarifləndirmə qurumlarını qurub yaşatsalar] və zəkatı/vergilərini versələr, onlar sizin din qardaşlarınızdır. Və Biz ayələri, bilən bir tayfa üçün ətraflı izah edirik....
Yunus Suresi, 5. Ayet: O, günəşi bir aydınlıq, ayı bir işıq edən və illərin sayını və hesabını biləsiniz deyə, aya mənzillər müəyyən edəndir. Allah bunu ancaq haqq olaraq əmələ gətirmişdir. O, bilən bir tayfa üçün ayələri müfəssəl surətdə izah edir....
Yunus Suresi, 24. Ayet: Dünya həyatının misalı, Bizim göydən endirdiyimiz su kimidir. Göydən endirdiyimiz su ilə insanların və heyvanların yediyi bitkilər bir-birinə qarışmışdır. Sonunda, yer üzü zinət əşyalarını taxıb bəzəndiyi, sahibləri də özlərinin buna müqtədir olduqlarına inandıqları bir vaxtda, bəzən gecə bəzən də gündüz vaxtı, ona əmrimiz gəlib çatmışdır və qəflətən, sanki dünən orada heç bir şənlik yox imiş kimi, onu, kökündən biçmişdir. Biz, ayələrimizi, düşünən bir qövm üçün belə ətraflı izah edirik....
Yunus Suresi, 37. Ayet: Və bu Quran, Allahın altındakılar tərəfindən uydurulan deyil. Ancaq içindəkilərin təsdiqindən və Tövratın müfəssəl olaraq izahından ibarətdir. Onda şübhə ediləcək heç bir şey yoxdur. Aləmlərin Rəbbindən gəlmişdir....
Hud Suresi, 2. Ayet: Bu Quran, Allahdan başqasına ibadət etməyəsiniz; ancaq Allaha ibadət edəsiniz deyə ayələri, şirk qoşaraq edilən səhvi; öz zərərinə olan əməl işləməyin və fitnə-fəsadın qarşısını almaq üçün qoyulmuş qayda-qanun və düsturları ehtiva edən/pozulmasının qarşısı alınmış, bir də ən yaxşı qanun qoyan, [bir şeyin] pozulmasının qarşısını ən yaxşı alan/[bir şeyi] möhkəm, dayanıqlı edən, hər şeyin iç üzünü/gizli tərəflərini də yaxşı bilən [Allah] tərəfindən müfəssəl izah edilmiş bir kitabdır: "Şübhəsiz ki,...
Yusif Suresi, 111. Ayet: And olsun ki, Yusifin, atasının, qardaşlarının qissəsində anlayış qabiliyyəti olanlar üçün bir ibrət vardır. Quran, uydurulan bir söz deyil. Fəqət sadəcə içindəkilərin təsdiqi, inananlar üçün hər şeyin müfəssəl izahı, bir yol göstərən və mərhəmətdir."...
Rəd Suresi, 2. Ayet: Allah, göyləri gördüyünüz şəkildə, dirəklər olmadan yüksəldən, sonra ən böyük taxt üzərində hökmranlıq quran, günəşi və ayı ram edən/varlıqların istifadəsinə uyğun xüsusiyyətlərdə yaradandır. -Hamısı da müəyyən bir müöhlətin sonuna doğru axıb getməkdədir.- O, işi idarə edər, Rəbbinizə qovuşacağınız günə inanarsınız deyə ayələri ətraflı izah edər. ...
İsra Suresi, 12. Ayet: Və Biz, gecəni və gündüzü iki işarət/nişan etdik. Sonra Rəbbinizin lütf etdiyi şeyləri axtarasınız deyə, illərin sayını və hesabı biləsiniz deyə gecənin işarətini/nişanını silib, bir düşüncə inkişaf etdirici olaraq gündüzün işarətini/nişanını gətirdik. Və Biz, hər şeyi ətraflı izah etdik, izah etdik....
İsra Suresi, 41. Ayet: Biz, bu Quranda, onlar ağıllarını başlarına yığsınlar deyə, [sözü] müxtəlif şəkillərdə dolandırıb çevirdik/fərqli-fərqli şəkillərdə izah etdik. Və bu şərhlər, onların ancaq nifrətini artırmışdır....
Kəhf Suresi, 54. Ayet: Və şübhəsiz, Biz, bu Qur'anda insanlar üçün hər misalı ətraflı izah etdik. İnsan isə, mübahisə etməsi hər şeydən daha çox olandır....
Nur Suresi, 18. Ayet: Və Allah, ayələrini sizin üçün izah edir və Allah, ən yaxşı biləndir, ən yaxşı qanun qoyandır....
Nur Suresi, 58. Ayet: Ey iman etmiş kəslər! Qanunlar çərçivəsində himayənizə verilənlər[#393] və sizlərdən həddi-büluğa çatmayanlar üç halda icazə alsınlar: Səhər təhsil-tədris işindən əvvəl, günorta vaxtı paltarınızı çıxardığınızda, gecə təhsil-tədrisindən sonra. Bunlar, sizin açıq və müdafiəsiz [olduğunuz] üç zamandır. Bunların xaricində sizə də, onlara da bir günah yoxdur. Aranızda gəzərlər, bəzləriniz bəzilərinizdən üstündür. Allah ayələri sizin üçün bax belə izah edir. Allah, çox yaxşı biləndir, ən yaxşı qanun q...
Nur Suresi, 59. Ayet: Və sizdən olan uşaqlar həddi-büluğa çatdıqda, özlərindən əvvəlki kəslər; böyük qardaşları, böyük bacıları kimi icazə istəsinlər. Allah Öz ayələrini sizin üçün belə izah edir və Allah çox yaxşı biləndir, ən yaxşı qanun qoyan, pozulmağın qarşısını yaxşı alan/[etdiyini] möhkəm edəndir....
Nur Suresi, 61. Ayet: Kora günah yoxdur; topala günah yoxdur; xəstəyə günah yoxdur; sizin üçün də öz evlərinizdə və ya atalarınızın evlərində və ya analarınızın evlərində və ya qardaşlarınızın evlərində və ya bacılarınızın evlərində və ya əmilərinizin evlərində və ya bibilərinizin evlərində və ya dayılarınızın evlərində və ya xalalarınızın evlərində və ya açarlarına malik olduğunuz yerlərdə yaxud dostunuzun evlərində yemək yeməkdən heç bir günah yoxdur. Hamılıqla və ya ayrı-ayrılıqda yeməyinizdə də heç bir günah yoxd...
Furqan Suresi, 33. Ayet: Onların sənə gətirdikləri hər bir çətin məsələdə Biz şübhəsiz sənə həqiqəti və ən gözəl izahatı göstərərik....
Furqan Suresi, 50. Ayet: Və and olsun ki Biz, öyüd-nəsihət alsınlar deyə Furqanı, aralarında müxtəlif şəkillərdə izah etdik, amma insanların çoxu nankorluqda inad etdi....
Rum Suresi, 28. Ayet: Allah, sizə özünüzdən bir məsəl çəkər: Qanunla sizə tabe olan kəslərdən, sizə ruzi olaraq verdiyimiz şeylərdə sizinlə şərik olanlar varmı ki, onlarla bərabər olasınız və özünüzə [məxsus işlərdə] çəkindiyiniz/özünüzə qiymət verdiyiniz kimi onlarla da qarşılıqlı olaraq çəkinəsiniz/bir-birinizə eyni dərəcədə qiymət verəsiniz, bir-birinizə bərabər olasınız? Biz, ağlını işlədən bir qövm üçün ayələri bax belə izah edirik....
Əhzab Suresi, 50. Ayet: Ey Peyğəmbər! Şübhəsiz ki, Biz, mehrlərini verdiyin zövcələrini; Allahın qənimət olaraq sənə verdiklərindən müqavilə ilə malik olduqlarını/müharibə əsirlərindən sənin himayənə verilmiş qadınları; əminin, bibinin, dayının və xalanın qızlarından səninlə birgə hicrət edənləri və özünü Peyğəmbərə bağışlayan, Peyğəmbərin də nikahlamaq istədiyi mömin qadını -möminlərin səviyyəsindən aşağı olmaq üzrə və yalnız sənə məxsus olaraq- sənə halal etdik. Biz öz zövcələri və müqavilələrinin malik olduqları şey...
Fussilət Suresi, 3. Ayet: bilən bir qövm üçün ayələri müfəssəl izah edilmiş/hissə-hissə ayrılmış, yaratdığı bütün canlılara dünyada çox mərhəmət edən, geniş mərhəmət sahibi Allah tərəfindən nazil edilmiş bir kitab! ...
Zuxruf Suresi, 52. Ayet: Yaxud mən, bu zavallı kəsdən, az qala məqsədini düz-əməlli izah edə bilməyən bu adamdan daha xeyirli deyiləmmi? ...
Zuxruf Suresi, 63. Ayet: İsa açıq-aşkar dəlillərlə gəldiyi zaman dedi ki: "Mən sizə haqsızlığın və fitnə-fəsadın qarşısını almaq üçün qoyulmuş qanun, düstur və qaydaları gətirdim və barəsində ixtilafa düşdüyünüz şeylərdən bəzilərini sizə izah etmək üçün gəldim. O halda, Allahın mühafizəsi altına daxil olun və mənə itaət edin. ...
Əhqaf Suresi, 27. Ayet: Həqiqətən Biz, sizin qonşularınız olan məmləkətləri dəyişikliyə/məhvə məruz qoyduq. Ayələri, onlar [haqqa] qayıtsınlar deyə təkrar-təkrar izah etdik. ...
Fəcr Suresi, 5. Ayet: Bunlarda, ağıl sahibləri üçün qüvvətli, qane edici, inandırıcı bir izah vardır....